'WKK blijft komende drie jaar rendabel, maar minder draaiuren voor netlevering’
De sparkspread voor WKK’s in de glastuinbouw blijft in ieder geval de komende drie jaar gunstig. Tegelijk komen er meer uren met goedkope stroom, waardoor het aantal rendabele draaiuren afneemt van 3500 naar minder dan 2500 per jaar in 2030. Dit voorspelt adviesbureau BlueTerra in zijn jaarlijkse WKK Barometer. “Op de uren met goedkope stroom kun je relatief goedkoop warmte maken met stroom. De WKK krijgt dus concurrentie op het gebied van warmteproductie. De sector moet daarom nu in actie komen”, zegt energie-expert Jeroen Larrivee.
“Er komen veel uren met goedkope stroom”, denkt Larrivee. De eerste signalen daarvan tekenden zich afgelopen zomer al af, toen op zondag 16 juni vijftien uur lang sprake was van negatieve stroomprijzen. Afgelopen winter vielen de prijzen ook al sterk terug door een groot aanbod van windenergie. “We komen dus in een transitiefase: de warmte uit een WKK wordt een deel van het jaar goedkoper en een deel van het jaar duurder dan alternatieven. Het is belangrijk dat tuinders hierop gaan voorsorteren. Bedrijven moeten vóór 2030 een warmtepomp of warmtenetaansluiting hebben om toekomstbestendig en rendabel te blijven.” Energiebesparing door betere isolatie van kassen is daarbij essentieel. Ook elektrische ketels (E-boilers) kunnen een rol spelen. Voor een warmtepomp of een E-boiler kan de beschikbare netcapaciteit wel beperkend zijn.
De pieken en dalen in de stroomprijzen zullen extremer worden door de uitbreiding van wind- en zonnestroom en het verdwijnen van met name kolencentrales en kerncentrales in Noordwest Europa. “Het aanbod van duurzame stroom groeit veel harder dan de vraag van flexibele stroomverbruikers. Tegelijk wordt de uitbreiding daarvan beperkt doordat het stroomnet het toegenomen aanbod daarvan moeilijk kan verwerken. “
Flexibiliteit in het systeem zou onder meer moeten komen van vraagsturing, waterstofcentrales en grote batterijen, maar dat gaat allemaal nog wel even duren. Batterijen en e-ketels kunnen ook aanbodspieken opvangen en dat gebeurt ook in toenemende mate. “De WKK blijft voorlopig essentieel in de energiemix van tuinders en voor het elektriciteitssysteem. Het is nog de vraag in hoeverre belastingmaatregelen en hogere CO2- en onderhoudskosten invloed gaan uitoefenen op de inzet van de WKK.”
Met de goede vooruitzichten van de sparkspread is het effect van de belastingverhoging voor WKK-bedrijven in de eerste jaren beperkt, verwacht Larrivee. “Zeker voor onbelichte bedrijven. Voor belichte bedrijven nemen de kosten snel toe, evenals voor ketelbedrijven.”
Meer informatie over de laatste ontwikkelingen op de energiemarkten worden bekend gemaakt op de jaarlijkse Tuinbouw Energiedag van BlueTerra, op vrijdag 8 maart 2024 in De Meern. Hier zal Adri Bom-Lemstra, voorzitter Glastuinbouw Nederland, de keynote verzorgen, en zijn verder sprekers aanwezig van Wageningen UR, Schenkeveld Tomaten en BlueTerra Energy Experts. Aanmelden kan hier: https://blueterra.nl/tuinbouw-energiedag-2024/.
