Dat kan mits een groep van 10 tot 12 deelnemers samengesteld kan worden. Voor het leren kennen van de basisprincipes van Het Nieuwe Telen is echter het volgen van de cursus met deelnemers uit hetzelfde gewas niet nodig. Je leert net zo veel van mensen met een ander gewas en de onderliggende principes uit natuurkunde en plantfysiologie zijn gelijk.
Jazeker, als je één van de cursusbijeenkomsten verhinderd bent dan is het mogelijk om een bijeenkomst bij een andere groep bij te wonen. Meld je verhindering zo spoedig mogelijk, dan stellen wij een alternatief voor.
Kijk hier voor meer informatie over het volledige cursusaanbod en wanneer de cursussen/trainingen starten.
Energiezuinig telen en tegelijk een optimale productie halen; dat is Het Nieuwe Telen (HNT). HNT maakt gebruik van natuurkundige kennis om de teelt optimaal te sturen in onder meer temperatuur, vocht, CO2-dosering, licht en schermen. Toen telers in (semi) gesloten kassen anders moesten gaan telen ontdekten ze dat met de nieuwe kijk op klimaat regelen ook in bestaande kassen al veel verbeteringen mogelijk zijn. Lees hieronder meer over hoe HNT werkt in de praktijk voor klimaatgelijkheid, ontvochtiging, uitstraling, isolatie en gewasactivering. Lees hier meer over Het Nieuwe Telen.
Dit is in lijn met de visie van Glastuinbouw Nederland om te streven naar een verantwoorde, duurzame glastuinbouw. Ondanks de grote stappen die zijn gezet met energiebesparing en verduurzaming draagt de sector nog steeds bij in een substantieel deel van de nationale CO2-emissie. Nederland heeft zich internationaal verbonden via het klimaatakkoord van Parijs. Glastuinbouw Nederland wil namens de glastuinbouw haar aandeel leveren, mits voldaan wordt aan inhoudelijke en financiële randvoorwaarden. De glastuinbouw heeft goede ervaringen met de afspraken die al eerder zijn gemaakt in het kader van Kas als Energiebron.
We kunnen hier kort en lang over praten: de maatschappij vraagt dit van ons en als we zelf de regie pakken kunnen we ondersteuning vragen bij het oplossen van knelpunten. 2040 lijkt ver weg, maar het is beter om nu al na te denken en te starten met de meest logische en rendabele onderdelen.
Hiermee bouwt de sector zowel aan haar internationale concurrentiepositie door de kennisvoorsprong uit te bouwen als aan het nationale draagvlak voor de sector van de omgeving en haar klanten. Bovendien kunnen afspraken worden gemaakt over enerzijds matiging van energiebelasting (kleine bedrijven, WKK gas) en anderzijds subsidies voor de onrendabele top van investeringen in duurzaamheid zoals EHG, MEI en SDE.
Dat weten we niet, wij staan voor een geleidelijke en verantwoorde afbouw van het gebruik van fossiele bronnen (aardgas). Immers, de sector mag door de transitie niet worden opgezadeld met onverantwoorde hoge rekeningen. Wij denken dat rond 2030 de uitstoot van CO2 kan halveren en dus ook het gebruik van aardgas. Het tempo hangt af van diverse factoren: de beschikbaarheid van externe CO2 en duurzame warmte en de betaalbaarheid van investeringen in energiebesparing (energieschermen, nieuwe kassen) of installaties zoals warmtepompen.
Het makkelijks is natuurlijk je eigen CO₂ te maken in een WKK of ketel. Maar op termijn is dit onhoudbaar, al was het maar omdat er niet altijd een bijbehorende warmtevraag is. Samen met partners sterven we naar een diversiteit aan bronnen voor de externe CO2 voorziening. De zomer van 2018 met haar tekorten aan externe CO₂ heeft weer duidelijk gemaakt hoe belangrijk het is om diverse betrouwbare bronnen te hebben. Een aantal opties waar nu hard aan wordt gewerkt zijn: CO₂-afvang uit rookgassen van afvalverbranding, winning van CO₂ uit buitenlucht en CO₂ winnen die vrij komt bij de vergisting van biomassa of productie van groen gas. Vanwege de hoge transportkosten kijken we ook naar alternatieven voor transport en distributie.
Het is vooral van belang om je goed te informeren over:
Vaak is samenwerking tussen bedrijven handig omdat door schaalgrootte de investeringen lager kunnen zijn of omdat niet iedereen op hetzelfde moment een piek in warmte of elektra verbruik heeft. Glastuinbouw Nederland ondersteunt initiatieven van ondernemers op dit gebied. Soms wil men samen investeren in een geothermie bron of biomassa installatie. Of in een netwerk om warmte en/of elektra uit te wisselen. Of door samen te investeren in een alternatieve CO₂-voorziening. Maar het begint meestal met een inventarisatie wat ieders gebruik is nu en in de toekomst en wat de opties zijn om op het verbruik te besparen of dit te verduurzamen.
Niet overal is geothermie (aardwarmte) toepasbaar, maar in veel glastuinbouwgebieden zijn al bronnen gerealiseerd of worden plannen gemaakt. Warmte uit geothermie is vooral geschikt om te delen in een energiecoöperatie en bedoeld voor de dekking van de basis warmtevraag, ook wel base load genoemd. De kostprijs is nu nog hoog en daarom is ondersteuning vanuit de SDE+ regeling noodzakelijk voor een rendabele toepassing. De industrie werkt met ondersteuning van Kas als Energiebron en de overheid aan halvering van de kostprijs. Dat is noodzakelijk om de optie van geothermie op de lange termijn te handhaven.
Als in de toekomst de gasprijs wat harder stijgt dan de elektraprijs, dan wordt voor veel bedrijven een warmtepomp interessant. Met een warmtepomp kun je een laagwaardige warmtebron benutten zoals slootwater, kaswarmte of externe warmte uit ondiepe geothermie of bijvoorbeeld een datacentrum. De warmtepomp verhoogt de temparuur van de laagwaardige bron tot 40 of 50°C met behulp van elektriciteit. De investering is niet heel hoog, maar je hebt dus wel altijd elektra nodig.
Vooral als je in de buurt zit van goed stromend slootwater of intensief belicht (zie hierna) is het goed om de warmtepomp optie in de gaten te houden.
Op de website van Kas als Energiebron kun je de volgende projecten volgen:
Latente warmteterugwinning of kaswarmte winning is het terugwinnen van de energie die nodig is om water te laten verdampen. Het gewas in een belichte kas verdampt flink om zichzelf te koelen. Dat verdampen kost veel energie en dat komt vooral van de lampen. Juist als in de winter warmte nodig is, wordt veel belicht en kun je dus veel warmte terugwinnen. Maar er is ook een belangrijk teeltvoordeel: in de huidige belichte teelt moet fors worden geventileerd om het vocht af te voeren. Ook momenten als dat eigenlijk ongewenst is omdat het buiten koud is. Of als het niet goed lukt om vocht af te voeren omdat buiten het absoluut vocht (AV) bijna net zo hoog is als binnen, hetgeen voorkomt in klamme nachten in de herfst. Ook is het goed denkbaar dat met een ontvochtiging via de luchtbehandelingskast (LBK) er veel minder minimum buis nodig is om het klimaat goed te houden en dan snijdt het mes aan twee kanten.
Klopt, voor de meeste belichtende bedrijven is eigen elektra opwek via de WKK economisch nog steeds de beste optie. Maar het is goed denkbaar dat in de toekomst met wijzigende prijsstructuren de warmte in de winter veel meer waard wordt. Dan wordt het interessant om de warmte van de WKK te verkopen aan een buurman of cluster en de eigen belichte kas te verwarmen met de teruggewonnen latente warmte.
Het grote verschil van latente warmteterugwinning met de warmtewinning in een (semi-) gesloten kas is dat de warmte in de winter wordt gewonnen in plaats van in de zomer. Dit maakt de seizoensopslag in een aquifer bij latente warmteterugwinning overbodig.
