Als assimilatie belichting in rozenteelt wordt vervangen door LED dan levert dit een besparing op van 25 % op elektriciteit. 3,5% extra besparing komt door de lichtintensiteit te regelen bij wisselende weersomstandigheden. Daarnaast kan waarschijnlijk de geoogste warmte door koeling in m.n. de zomer de warmtevraag dekken in de winter.
De urgentie is hoog om de configuratie van de rozenteelt zodanig in te richten dat de warmte-inbreng en -behoefte verder wordt gereduceerd, zodat voldaan kan worden aan het lichtconvenant vanaf 1 januari 2017. Uitgangspunt is dat de productiecapaciteit en stuurbaarheid van de kwaliteit behouden blijft of zelfs verbetert. Naast dat LED belichting inmiddels meer dan 25% zuiniger is dan SON-T belichting bij eenzelfde lichtoutput, kan het mogelijk ook een oplossing bieden voor lichtafschermingsregels.
Dit onderzoek wil aantonen dat rozen onder volledige LED belichting kunnen worden geteeld, waarbij geen lichtemissie meer ontstaat. Daarbij wordt verwacht dat de kwaliteit van de rozen verbetert door de combinatie van LED en verwarming en koeling middels OPAC’s boven het gewas. Voor gebruik van OPAC is dit al aangetoond. Deze kwaliteitsverbetering is samen met de energie besparing de basis voor de economische haalbaarheid van het systeem. Gebruik van LED heeft grote gevolgen voor o.a. de warmtebalans van gewas en kas, daarmee ook op de verdamping van het gewas, de vochthuishouding in de kas en de ontwikkeling van het gewas. In dit onderzoek wordt het integrale effect op de teelt in samenhang onderzocht
Het doel is een kwaliteitsverbetering in bloemgrootte en steelgewicht ten opzichte van de prestaties in het lopende onderzoek: Een bloemgrootte van 52 mm en een steelgewicht van 55 gram bij een lengte van 80 cm. Er wordt geen productie voordeel in lichtbenutting verwacht. Er zijn wel veel vragen over het effect van LED op productie en kwaliteit. Naast dat LED energiezuiniger is dan SON-T, wordt de lichtintensiteit van de LED zodanig geregeld bij m.n. wisselende weersomstandigheden dat dit voor het gewas gelijkmatiger wordt waardoor ook energie bespaard wordt (250 uur, 3,5%).
De afdeling van de huidige proef wordt omgebouwd van SON-T naar LED belichting, waarbij de regelingen getest wordt om LED te sturen naar gewenste lichtintensiteit in combinatie met gebruik doeken en globale straling. De kas is daarnaast ingericht met diffuus glas en kan er lucht van boven het scherm aangezogen worden. In de teelt wordt naast het klimaat, ook de klimaatverdeling en uiteraard het energieverbruik geregistreerd. Van de teelt worden alle relevante aspecten geregistreerd. Ook wordt houdbaarheid en de uitloopsnelheid van de takken gemeten.
Bijdrage derden: 10% in cash door de gewascoöperatie roos en de belichting wordt door Philips ter beschikking gesteld.
In de zomer van 2016 was het klimaat door LED en koeling met behulp van OPAC- warmtewisselaars goed voor een prima kwaliteit rozen. In de winter 2016/2017 liep de kwaliteit van de rozen sterk terug door het optreden van kleine bladeren, veel 7-blad en kleine knoppen. De kleur van blad, bloem en steel werd te donker en de bedoorning te sterk. In het voorjaar nam dit weer af, met positieve gevolgen voor de kwaliteit. Over de oorzaak van de kwaliteitsachteruitgang is uitvoerig van gedachte gewisseld. Gedacht wordt aan temperatuur, knipstrategie en lichtspectrum. Ondanks de kwaliteitsproblemen was de productie in stuks en kg per m2 prima. De lichtbenuttingsefficiëntie in de full-LED proef was gelijk aan die van de SON-T proef een jaar eerder.
De energiebesparing voor belichting realiseerde de gewenste 25%. Wel moet er meer warmte in de kas worden gebracht om het gewas een hogere temperatuur te laten ervaren, vooral op momenten dat er alleen belichting is en geen natuurlijk licht. De warmte wordt geleverd vanuit een lange termijn warmte- en koudeopslag (aquifer in combinatie met warmtepomp) doordat er bij de koeling in de zomerwarmte is geoogst. Met de inkoop van groene elektriciteit kan de teelt van rozen daarmee klimaatneutraal worden.
| Projectnummer | E16013 |
|---|---|
| Startdatum | 01-04-16 |
| Einddatum | 31-12-17 |
| Afgerond | Ja |
| Budget | €547.300 |
| Uitvoerder | Wageningen University & Research, BU Glastuinbouw i.s.m. Delphy |
| Document |
