Besparing op elektriciteit op belichting is één van de speerpunten van het programma. Deze technologie bespaart direct op elektra voor belichting en maakt het bovendien mogelijk om precies te belichten op behoefte van de plant.
Bij kwekerij Vreeken (Bouvardia) 2,2 ha wordt de assimilatiebelichting omgebouwd naar een SON-T installatie op gelijkspanning. Dit bespaart ca. 3% - 4% per jaar energie ten opzichte van een standaard SON-T installatie met als positieve neveneffecten een langere levensduur van lampen, aanzienlijke materiaal-besparingen (1500 kg koper per ha minder) en bij voldoende volume ook lagere investeringen. Voor energiebesparing is een nog belangrijkere eigenschap van gelijkspanningstechnologie (DC) dat individuele lampen en zelf gedefinieerde groepen / vakken aan en uit te zetten zijn, en dat er traploos gedimd kan worden (tot 70% van het maximum met verhoudingsgewijs goede efficiency). Deze toepassingen van dynamische belichting waren tot voor kort kostbare opties in reguliere SON-T systemen (AC technologie) maar in een DC systeem zijn ze standaard.
Fase 1: Berekenen van de voordelen van gelijkspanning. Van de gewassen Phalaenopsis, Bouvardia en Anthurium zal een berekening (simulatie) worden gemaakt van de opbrengst én het energieverbruik gedurende een representatief belichtingsseizoen. Hierbij wordt een referentie vergeleken met een simulatie waarbij een de lichtdosering afgestemd is op de behoefte van de plant, waarbij de voordelen het kunnen dimmen zoveel mogelijk worden benut.
Fase 2: Praktijkonderzoek. Gedurende het belichtingsseizoen 2016-2017 zal bij Bouvardiakwekerij Vreeken de optimale belichtingsstrategie (hypothese) worden getoetst in de praktijk. Hiertoe worden de opbrengst en elektraverbruik van belichting nauwgezet in kaart gebracht. Ook zullen gewaswaarnemingen en metingen zoals lichtonderschepping en fotosynthese worden uitgevoerd ter validatie / verfijning van de lichtbenutting van het gewas.
Fase 3: Optimalisatie teeltstrategieën. In deze fase wordt de belichtingsstrategie van Bouvardia geëvalueerd en geoptimaliseerd, uitgaande van bestaande technologie en voorkeuren van telers. Inzichtelijk zal worden gemaakt waar en wanneer moet worden belicht en met welke intensiteit. Voor het bepalen van het tuinbouw brede perspectief, zal ook voor de voorbeeld gewassen Phalaenopsis en Anthurium een belichtingsstrategie worden opgesteld, waarin alle beschikbare technologie ingezet wordt om tot een optimaal resultaat te komen.
Vanuit het Rabobank Projectenfonds wordt € 29.820,- bijgedragen.
Bouvardia:
Uitschakelen van de belichting boven het jonge gewas in de winter kost meer dan 70% van de assimilaten productie. Dit zal leiden tot een trage groei van de LAI waardoor de lichtbenutting gedurende nog langere tijden slecht blijft. De potentie voor besparing is daardoor gering, tenzij de hergroei voor een groot deel op basis van reserves in de plant plaats vindt. Door een reductie van de belichting neemt de warmtebehoefte toe met ongeveer 2.7 MJ voor elke bespaarde kWh elektriciteit. Wel is er elektriciteit te besparen na de oogst en voordat er uitgroei van jong blad is.
Anthurium:
Energie kan worden bespaard door minder dan gebruikelijk te schermen en te compenseren voor het extra daglicht door de assimilatiebelichting dynamisch te dimmen. In de zwaar geschermde teelt van anthurium in de winter kan op die manier het elektriciteitsverbruik met 10 tot 15% worden teruggebracht.
Phalaenopsis:
Er kan met een dimbare installatie elektrische energie worden bespaard door de intensiteit in de ochtend langzaam te laten oplopen. Dat levert een besparing op van 10% tijdens de koude afkweek. Er is daarbij nauwelijks verschil tussen een getrapte regeling met 4 lichtstappen en een continu dimbare installatie. Tijdens de opkweek (bij Pikoplant) wordt minder belicht en is de ochtendbesparing nihil. Besparing in de middag is moeilijker en onder andere afhankelijk van het tijdstip in de nacht waarop het licht wordt aangeschakeld.
| Projectnummer | 20037 |
|---|---|
| Startdatum | 01-03-16 |
| Einddatum | 01-09-17 |
| Afgerond | Ja |
| Budget | €100.000 |
| Uitvoerder | Stichting Gelijkspanning ism oa PlantDynamics |
| Document |
