Verdamping en vochtbalans van plant en kas in een energiezuinige teelt

Beschrijving

Doel
Doel is energiebesparing te bereiken door kennisontwikkeling over de benodigde verdamping van een gewas en energiezuinige manieren om verdamping te controleren.

Projectomschrijving
Verdamping is een sleutelproces dat belangrijk is voor groei en ontwikkeling van gewassen. Te weinig verdamping kan tot problemen met groei en productkwaliteit leiden. Verdamping is tevens een energiegedreven proces en daarom is er een sterke samenhang met de energie-input in de kas. Energiezuinig telen door toepassing van energiezuinige belichting, isolatie en beperking van warmte input en ventilatie heeft over het algemeen een remmende werking op gewasverdamping. Dit heeft tot problemen met kwaliteit en groei geleid in het verleden en in het bijzonder afgelopen winter, toen tuinders sterk bespaarden op energie vanwege de hoge energieprijzen. Er ligt een grote uitdaging om met weinig energie-input de verdamping zo te kunnen controleren dat telers binnen veilige grenzen kunnen produceren met behoud van productkwaliteit. Hiertoe ontbreekt er nog veel kennis, zowel basis als toegepast, over de minimale benodigde verdamping, en wanneer en waar in het gewas verdamping het meest bepalend is voor een goede kwaliteit gewas met hoge productie in relatie tot de energie- efficiënte sturing van het kasklimaat. 

Dit wordt gedaan in 6 werkpakketten waarin experimenten gedaan worden met Chrysant, Komkommer en Tomaat als voorbeeldgewassen onder verschillende proefcondities:

Werkpakket 1. Algemeen projectmanagement en overleg 
Het onderzoek wordt uitgevoerd door drie binnen deze PPS samenwerkende kennisinstellingenwaartussen intensief kennis zal worden uitgewisseld. Goede afstemming is nodig.

Werkpakket 2. Basiskennis verdamping grondgebonden sierteeltgewassen
Specifiek voor sierteeltgewassen is bladkwaliteit van cruciaal belang. Verdamping van het gewas chrysant wordt onder geconditioneerde omstandigheden in klimaatkamers met daglichtsimulatie onderzocht. Daarbij wordt gevarieerd in de mate van verdamping en het moment waarop de verdamping beperkt wordt (overdag, ’s nachts, fluctuaties gedurende de dag, etc.). Het effect van opgelegde lage verdamping op gewasontwikkeling, groei, bladkwaliteit en houdbaarheid wordt onderzocht.

Werkpakket 3. Basiskennis verdamping komkommer
Verdamping van het gewas komkommer wordt onder geconditioneerde omstandigheden in klimaatkamers en vervolgens in kassen onderzocht. Komkommer is een snelgroeiend gewas waaraan verdampings-gerelateerde problemen in korte tijd zichtbaar kunnen worden. Dit onderzoek is gericht op effecten op ontwikkeling van de bladeren en op de nutriëntenopname tijdens momenten van lage verdamping.

Werkpakket 4. Energiezuinige controle over verdamping tomaat
Om te komen tot een praktisch werkbare energiezuinige controle over verdamping in de praktijk, wordt onder kascondities de verdamping van het gewas tomaat onderzocht. Daarbij worden verschillende strategieën voor klimaatbeheersing getoetst om te kunnen sturen op verschillen in luchtvochtigheid en verdamping. De effecten daarvan op de gewasverdamping, gewasontwikkeling, groei, productie, productkwaliteit en het energiegebruik worden gemeten. Door de inpassing van verschillende samenstellingen van het voedingswater wordt gekeken of verdamping, en hiermee samengaand, de opname van nutriënten op een energiezuinige manier gecompenseerd kan worden.

Werkpakket 5. Praktische methoden voor het meten van verdamping in de praktijk en toepassing technieken voor vochtbeheersing
In werkpakket 5 worden technieken getest voor het meten van verdamping in de praktijk. Hiertoe worden verschillende meetmethodieken om verdamping te meten in de teelt getoetst. Een deel van deze toetsing wordt ingebed in de experimenten van de werkpakketen 3 en 4 voor de substraat gebonden teelten, en in de experimenten behorend bij werkpakket 2 voor de grondgebonden teelten. Deze informatie kunnen telers gebruiken om grip te krijgen op momentaan gewasverdamping, wat helpt om energiezuinig te telen.

Werkpakket 6. Communicatie en rapportage

Projectnummer E23011
Startdatum 01-01-24
Einddatum 31-12-27
Afgerond Nee
Budget €887.562
Uitvoerder Wageningen University & Research, BU Glastuinbouw, Delphy, Plant Lighting

Onderzoek en projecten Het Nieuwe Telen

HNT telen in de praktijk

Lopend

De programmaraad gaat akkoord onder voorwaarde dat het geen verdienmodel voor Let’s Grow wordt, het aantal betrokken ondernemers breder wordt en het…

Lees meer

Energlik

Lopend

Doel: Aantonen dat een klimaatneutrale glastuinbouw en een economische rendabele glastuinbouw samen kunnen gaan, dat is de doelstelling van project…

Lees meer