Lisianthus is een zeer intensieve teelt met belichtingsniveau’s die de 300 μmol/m2/s inmiddels gaan overstijgen. De opkweek-fase is energetisch veel minder intensief dan de 8 weken durende afkweek. Door een verlengde opkweek, kan de afkweek mogelijk van 8 naar 7 weken (12,5% energie besparing). Daarnaast is er ook besparing op warmte doordat er in de opkweek minder gegoten hoeft te worden en dus besparing op energie voor het droogstoken. Door een betere lichtbenutting door een start met grotere planten met mogelijk ook een hogere fotosynthese-efficiency is er mogelijk eenzelfde eindkwaliteit te behalen met minder belichting.
In het project wordt samengewerkt met Lisianthus-(op)kwekers, substraatleveranciers en opkweekbedrijf Florensis (proefbegeleiding, plantverzorging, kasruimte). De planten van de succesvolle behandelingen worden uitgeplant bij een kweker in de praktijk met een controle en wordt gemonitord op teeltduur en eindkwaliteit.
Het doel van dit project is om kennis te ontwikkelen over alternatieve teeltsystemen in de opkweek van lisianthus, en het effect daarvan op groei, lichtbehoefte en bloeisnelheid. Daarnaast zal het kennis opleveren over het effect van wortelvolume in de opkweek op groei en fotosynthese-eigenschappen. Deze kennis is ook nuttig m.b.t. andere gewassen.
Iets kortere afkweek
Om in de toekomst lisianthus energiezuiniger te telen, is er op verschillende vlakken kennisontwikkeling nodig. In de opkweekfase is het effect van plantdichtheden en wortelruimte op de mogelijkheden voor verlengde opkweek onderzocht. Vanuit de gedachte dat de afkweekfase veel energie-intensiever is. In de afkweek is verder onderzocht wat de licht-respons van de fotosynthese is voor een heel gewas (assimilatenproductie) en wat de assimilatenvraag is in verschillende fases de afkweek.
In de opkweek, uitgevoerd bij Florensis, resulteerde meer ruimte tot veel grotere en robuustere plantjes op moment van afleveren bij de bloemenkweker. Verbazingwekkend genoeg waren de grote verschillen bij uitplanten nagenoeg verdwenen op het moment dat de bloemtakken veilingrijp waren. Een week verlengde opkweek resulteerde in een hooguit enige dagen kortere afkweek.
Lichtbenutting hoog
In de afkweek blijkt er een groot verschil te zijn tussen de licht-respons van de fotosynthese van individuele bladeren bovenin het gewas en de licht-respons van het gehele gewas. De afname van het rendement waarmee het gehele gewas licht benut bij een toenemende lichtintensiteit verloopt langzaam. Het lichtrendement bereikt z’n hoogste punt pas bij 400 μmol/m2/s PAR gegeven de huidige teeltomstandigheden met hoge temperatuur en plantdichtheid. Toch wordt het rendement ook bij lisianthus uiteindelijk minder. Bij 500W instraling (= ~750 μmol daglicht in de kas) is het rendement van het toegevoegde assimilatielicht van 320 μmol/m2/s PAR nog slechts 53-70%. Bij hogere instraling zakt het rendement verder. Verder vindt er een enorme groeispurt plaats na de derde week in de kas: het aantal bladparen en het drooggewicht nemen vanaf dan enorm toe. Deze groeispurt houdt aan tot oogst.
Concluderend kan worden gesteld dat de lichtbenutting van lisianthus hoog is. Kansen voor besparing liggen vooral bij afschakelen van belichting bij hoge daglicht-instraling. Gericht telen op jaarrond gelijke kwaliteit vraagt eerder afschakelen van belichting in seizoenen met meer instraling. Vervanging van SON-T door LED biedt uiteindelijk de hoogste elektrabesparing.
| Projectnummer | 20091 |
|---|---|
| Startdatum | 01-07-18 |
| Einddatum | 31-12-19 |
| Afgerond | Ja |
| Budget | €82.716 |
| Uitvoerder | Plant Lighting |
| Document |
