Maximale isolatie en lichtonderschepping gerbera

Beschrijving

In de praktijk is er al enkele jaren een tendens waarneembaar binnen de gerbera teelt naar steeds lagere nachttemperaturen met een hoge plantbelasting. Dit maakt het afvoeren van vocht in de nacht en het beschermen van het gewas tegen de negatieve gevolgen van uitstraling lastig. Dat leidt uiteindelijk tot onnodig, hogere warmtevraag.  Vanuit HNT wordt een strategie benadrukt om de temperatuur sterker lichtafhankelijk te maken en daarbij te streven naar gemiddeld hogere etmaaltemperaturen bij lagere plantbelasting in die fasen van de teelt waar dit het meest nuttig.

In 2015/2016 is aangetoond dat de nieuwe teeltwijze mogelijkheden biedt, maar deze moet nog verder geoptimaliseerd worden. Om het energieverbruik in de nacht en in de winter verder te kunnen verlagen is de inzet van een nieuwe generatie schermdoek met kleine spouw en een hoge isolerende werking gewenst. Daarnaast kan door het variëren van de daglengte de plantbelasting beter gestuurd worden naar een niveau dat past bij de verwachte licht sommen over het seizoen. Bijkomend voordeel is een betere benutting van de bestaande belichtingsinstallaties en een mogelijk constantere kwaliteit over het seizoen.

Het project is een kasproef in drie afdelingen bij Wageningen UR met vier gerberagewassen: twee mini’s en twee grootbloemig.

• Alle drie de afdelingen worden uitgerust met een nieuw verduisteringsscherm met spouw op een dubbel dradenbed. De isolerende werking van dit scherm is ruim 50% hoger (k-waarde 0,7 t.o.v. 0,4 m2K/W) dan een standaard scherm en heeft daarmee ook een positieve invloed op de beperking van de invloed van uitstraling. Voorts draagt dit scherm bij aan het verlagen van winterpiek in warmteverbruik en dat is zowel economisch als strategisch (inzet rest- of aardwarmte) van belang. 
• Bij een gelijk lichtniveau van 100 µmol wordt de daglengte over het seizoen in twee behandelingen gevarieerd van 11,5 tot 13 of 15 uur. In beide behandelingen wordt de temperatuur sterker gevarieerd met het lichtniveau dan in de praktijk gebruikelijk is. De derde behandeling is de referentie en komt zoveel mogelijk overeen met de praktijk.
• Binnen de proef wordt ook onderzocht hoe de lichtonderschepping verbeterd en de gewasverdamping verlaagd kan worden door het sturen van de bladhoeveelheid. Dit kan enerzijds door het wegnemen van oud blad, maar anderzijds wordt ook geëxperimenteerd met het wegnemen van jong blad in bepaalde teeltfasen, met name bij afnemend licht.

Doel: Het energieverbruik bij gerbera verder verlagen en de productie te verhogen door de resterende knelpunten en kennishiaten op te lossen, in het kort:    

• Verbeterde isolatie bij lichtafhankelijke teeltstrategieën
• Betere benutting van de bestaande lichtinstallaties door langere dag in de winter
• Gerichte gewashandelingen in het najaar en winter (verbeteren lichtonderschepping)

Bijdragen derden: De gewascoöperatie gerbera is medefinancier (10%) naast Kas als Energiebron.

Resultaten

Spouwscherm
Het spouwscherm werd verkregen door de twee verduisteringsdoeken uit elkaar te trekken met een aanpassing van de installatie. Hiermee kon de uitstraling van het gewas aanzienlijk verkleind worden zonder dat dit ten koste ging van de verduistering.

Vegetatiever
In de drie afdelingen werden verschillen temperatuur/licht strategieën gehanteerd. Helaas werd deze strategie in het voorjaar niet juist uitgevoerd waardoor het energieverbruik in een afdeling onnodig hoog werd. Opvallend bleek dat het toelaten van meer licht in de winter door een langere dag te hanteren leidt tot ongewenste vegetatieve groei met langer blad en langere stelen in plaats van meer stelen met grotere bloemen.

Gewas snoei
Tevens is onderzocht of de lichtonderschepping verbetert door gewas snoei. Gebleken is dat het plukken van blad tot een lagere productie leidt. De jongste bladeren zijn het effectiefst voor fotosynthese.