Conclusies LED-proef gerbera
"De doelstellingen van de LED-proef met gerbera was het bepalen of SON-T door LED vervangen kan worden om zo energie te besparen. Belangrijk punt daarbij was om te kijken naar het risico van botrytis en hoe de planten reageren op de afwezigheid van warmte die ze van SON-T krijgen. Een tweede aandachtspunt was de invloed van de temperatuur op de stengellengte en de uitgroei duur. De verwachting was dat de stelen korter zouden blijven bij minder warmte. Dat bleek niet uit te komen: in de LED-afdeling werden de stelen juist langer. Hoe dat komt weten we niet precies. Het kan komen door het andere lichtspectrum dat de vegetatieve groei stimuleert of misschien door een ander gebruik van de buisverwarming. In de vervolgproef willen we hier met een andere manier van warmte regelen en door te variëren in daglengte, nader onderzoek naar doen.
In de proef is ook onderzocht om energie te besparen door met 80 mumol/m2/s te belichten in plaats van 100 mumol/m2/s. De hypothese was dat bij minder licht gerbera efficiënter met licht om zou gaan. En dat bleek te kloppen: het verschil was 13 takken, wat neerkomt op 3% (in de winterperiode) minder productie bij minder licht. Uitgerekend in mol PAR licht per bloem is gemiddeld 0,35 mol PAR kunstlicht meer gebruikt voor de bloemen on der 100 mumol/m2/s in zowel de Led kas als de SON-T kas.
Er was ook een behandeling met tussenbelichting. We hadden verwacht dat we met tussenbelichting het aantal scheuten zouden kunnen verhogen en daarmee de productie. We zagen inderdaad een voller gewas, maar uit de telling bleek dat er minder takken waren geoogst. Onze conclusie is dan ook dat je beter kunt kiezen voor top-belichting met een goede lichtverdeling.
De productie in de LED-afdeling was 3% lager dan in de SON-T-afdeling. Dat verschil is erg klein om conclusies te trekken, aangezien er maar 2 kassen gebruikt zijn. Een mumol licht lijkt vooralsnog een mumol licht. In de LED-kas waren daarnaast echter ook de stelen langer en zwaarder, wat nadelig is omdat dit assimilaten vraagt en de stelen altijd op 50 cm afgeknipt worden. Beide observaties samen wekken de indruk dat onder LED belichting het gewas zich wat vegetatiever heeft ontwikkeld. We verwachten dit generatiever te kunnen sturen met temperatuurverlaging en daglengteverkorting. Dit is ook voor het energieplaatje niet ongunstig.
Het totale energieverbruik voor elektra was ongeveer 20% lager in de LED- dan in de SON-T-afdeling. Wel was er 10% meer buisverwarming nodig in de LED-kas, maar energie voor warmte is efficiënter op te wekken dan elektriciteit. We hebben dit jaar niet geteeld om warmte te besparen, er is daardoor veel buiswarmte gebruikt. Er kan op dat punt nog veel winst behaald worden, met Led lampen nog wel meer dan met SON-T lampen, want er is minder warmtestraling van de lampen. Telers met een WKK hebben nu soms te veel warmte in de kas. Die moeten ze afluchten. Als je dat met LED-belichting kan voorkomen, moet je efficiënter met energie kunnen omgaan. De drempel van LED is de investering, maar als de lampen op termijn goedkoper worden of nog veel efficiënter, is er straks voldoende kennis om ze op de juiste manier in te zetten. Dat is de reden dat telers verder willen met de LED-proeven. De volgende proef begint in september. Hierin wordt 100% LED belichting met Hybride belichting en 100% SON-T belichting vergeleken. Daarnaast wordt bekeken of met daglengte en temperatuur de productie positief te beïnvloeden is."
Dit project wordt gefinancierd vanuit het programma Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma van LTO Glaskracht Nederland en het ministerie van Economische Zaken (EZ).
