Beschrijving

Doel:
Aantonen dat een klimaatneutrale glastuinbouw en een economische rendabele glastuinbouw samen kunnen gaan, dat is de doelstelling van project Energlik. Er wordt ingezet op vier innovatietrajecten: (1) captatie, opzuivering en opslag van CO2 uit WKK rookgassen, (2) doorontwikkeling van dag- en nachtschermen, 3) optimalisatie van ontvochtiging en (4) ontwikkeling en optimalisatie van sensortechniek om de aanwezige schimmeldruk in de teelt op te volgen. Op termijn kunnen telers gebruikmaken van een CO2-afvangstinstallatie achter een WKK, betere schermen, betere ontvochtigingsinstallatie en sensoren voor schimmeldruk.

Projectbeschrijving:
Dit project is opgestart als samenwerking tussen Nederland en België en specifieker tussen Limburg (850 ha)en Vlaanderen (ruim 2000 ha). Dit grote project werkt dus aan vier innovatietrajecten:
(1) Afvangst, zuivering en opslag van CO2 uit WKK-rookgassen (Thomas Moore). Dit heeft als doel om koolstofdioxide afvangstinstallaties in te zetten binnen de glastuinbouw. Daarbij worden efficiëntie en zuiverheid in kaart gebracht, de impact op het gewas bepaald, een opslagsysteem gekozen, en de optimale dosering uitgewerkt.
(2) doorontwikkeling van dag- en nachtschermen, (o.a. WUR, UGent). Dit deel werkt verder aan de ontwikkeling van energie-balancerende (EB) schermsystemen. Doelstelling is om een warmte-stralingsabsorptie van 75% voor de dagschermen en een warmtestralingsreflectiviteit van meer dan 60% aan beide zijden voor de nachtschermen te bekomen. Dankzij deze hogere performantie worden kassen geïsoleerde constructies waarbij de warmteverliezen in balans zijn met de warmtewinsten via de lichtinstraling.
(3) optimalisatie van ontvochtiging (o.a. UGent, WUR) en De dampwarmtepomp als derde innovatietraject zal ook operationeel gemaakt worden. Het voorzien van een efficiënte luchtontvochtiging in de kas is dan ook een spilfactor in een klimaatneutrale glastuinbouw.
(4) ontwikkeling en optimalisatie van sensortechniek om de aanwezige schimmeldruk in de teelt op te volgen (o.a. UMaastricht). Het vierde innovatietraject heeft als doel om een nieuwe sensortechnologie voor het detecteren van schimmelsporen te ontwikkelen. Schimmelgroei is een groot probleem binnen de glastuinbouw en ook binnen het onderzoek naar een klimaatneutralere glastuinbouw. Zo werd er in voorgaande proeven gestreefd naar een hogere luchtvochtigheid omdat condens op de folies de isolatiecapaciteit verhoogt, maar dit bevorderde ook de groei van schimmels. Een sensor die in staat is de aanwezigheid van sporen te detecteren in een vroeg stadium kan er binnen dit kader voor zorgen dat enkel op korte momenten van hoge schimmeldruk de luchtvochtigheid verlaagd moet worden, zodat er een minimale energieverliezen zijn.

Deze vier innovaties willen ze praktijkklaar maken en integreren in een energie-efficiëntteeltsysteem. Eens deze vier innovatietrajecten zijn opgestart (WP3), worden ze geïmplementeerd in praktijk-omstandigheden op de proefcentra (PCH, PSKW en Botany)voor paprika, komkommer en tomaat. Het doel hier is om teelt- en klimaat-sturing aan te passen om het rendement van de innovatietrajecten te optimaliseren (WP4). Er worden metingen en berekeningen gedaan om het klimaat zo te sturen dat de assimilatie het gewas in balans blijft met de gewasontwikkeling, zonder dat daarvoor meer bronnen (warmte, CO2) worden ingezet dan noodzakelijk (Plant Lighting). Op het einde van elke teeltproef wordt bekeken hoeveel energie effectief bespaard werd. Vervolgens zet ENERGLIK er sterk op in om deze innovatietrajecten door te vertalen naar de praktijk (WP5) a.d.h.v. demonstratieproeven bij de proefcentra en een pilootbedrijf. In een laatste fase van het project (WP6) worden ook alternatieve energie-efficiënte technologieën geëvalueerd. Daarnaast worden samen met de schermfabrikanten gestandaardiseerde meetsystemen en -protocollen (richting normering, WUR, UGent) ontwikkeld die de energiebesparing van schermen kunnen meten. Dit zullen we dan vertalen in een rekentool die toeleveranciers en telers inzicht verschaft over de juiste keuze van schermen en hun gebruik. Tot slot wordt de milieuduurzaamheid en economische haalbaarheid van de innovatietrajecten becijferd en zullen we een roadmap opstellen om tot een effectieve klimaatneutrale glastuinbouw te komen tegen 2050. Een deel van de nieuwe ontwikkelingen zullen ook overdraagbaar zijn naar koude teelten en sierteelten.