Beschrijving

Doel
De doelstelling van dit project is het demonstreren van een volledig fossielvrije chrysantenteelt zonder WKO, door middel van het dynamisch inzetten van LED-belichting met hoge maximale belichtingsintensiteit in combinatie met een adequate strategie van isolatie, ontvochtiging, warmte-oogst en kortetermijn (etmaal) warmtebuffering.

Projectbeschrijving
Elektrificatie is een essentiële stap richting fossielvrije glastuinbouw. Door latente warmte via actieve ontvochtiging te oogsten en op te slaan, kan geteeld worden zonder input van fossiele energie. Deze vorm van elektrificatie wordt al een aantal jaren met succes beproefd in onder meer Kas2030 en bij Delphy Improvement Centre in Bleiswijk. Hierbij is echter een seizoenswarmtebuffer nodig zoals WKO, die veel telers niet kunnen of willen realiseren. De vraag is dus hoe elektrificatie mogelijk is zonder gebruik van WKO, maar met een etmaalbuffer. Hiervoor is extra elektrische energie-input nodig in de winter. De beste manier om deze energie toe te passen is via intensieve belichting. Onderzoek naar optimale belichting, temperatuur, en vochtregulatie is noodzakelijk om deze methode te optimaliseren.

De proef zal worden uitgevoerd in twee afdelingen van 500 m2 van Delphy Improvement Centre in Bleiswijk. De kasafdelingen zijn uitgerust met diffuus glas, een helder energiescherm en een verduisteringsscherm, verneveling, insectengaas en ontvochtiging met warmteterugwinning. Er zal een vergelijking worden gemaakt tussen enerzijds de huidige stand van zaken van het concept De Perfecte Chrysant zoals dat tot nu toe ontwikkeld is binnen Kas als Energiebron en anderzijds het aangepaste concept om tot fossielvrije winterteelt zonder WKO te komen.

Dit project wordt gefinancierd door het ministerie van LNV.

Resultaten

Technische resultaten
De huidige meetmethoden geven wel richting, maar zijn nog te onnauwkeurig om de werkelijke verdamping betrouwbaar vast te stellen. Verdere verfijning van metingen is noodzakelijk.

Gewasreactie
Extra licht leidde niet evenredig tot meer productie; er zijn weinig duidelijke gewasreacties waargenomen op de verschillende lichtniveaus. De belangrijkste verschillen tussen de afdelingen zaten in de hoeveelheid PAR-licht, terwijl temperatuur (DIF) en luchtvochtigheid vrijwel gelijk bleven. Hierdoor trad geen verschil op in reactietijd of houdbaarheid van de chrysanten.

Energieresultaten
De economische haalbaarheid van een ontvochtigingssysteem met warmteterugwinning en warmtepomp hangt sterk af van energieprijzen. Het systeem wordt rendabel bij elektriciteitsprijzen onder ±0,105 €/kWh en warmteprijzen boven ±0,375 €/m³ae. Een grotere warmtebuffer is economisch ongunstig. 

Het onderzoek geeft chrysantentelers handvatten om beslissingen te maken omtrent verduurzaming. Hun keuzen zullen sterk afhankelijk zijn van de energieprijzen.