Beschrijving

Doelstelling
Demonstratie van een fossielvrije teeltconcepten van vier gewassen (aardbei, freesia, potanthurium, gerbera). Daarnaast wordt er ook zoveel mogelijk geteeld zonder gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en zonder emissie van water en nutriënten.

Projectbeschrijving
De Demokas 2030 op het IDC in Bleiswijk is nu ruim twee jaar vol op stoom. In de bijlage valt te lezen wat de stand van zaken is over de 4 demokassen van ca. 350 m2 waar nu gerbera, potanthurium, freesia en aardbei gedemonstreerd worden. De focus zal liggen op het middensegment qua energieverbruik in de sierteelt, dit mede omdat in het hele pallet aan teelten, deze nog minder aandacht hebben gekregen in het onderzoek.
De kas is zodanig opgezet dat deze aan de eisen voldoet voor een duurzame fossielloze teelt. Deze eisen omvatten toepassing van HNT, maximalisatie van benutting van natuurlijk- en kunstlicht, een nul-emissie van water en nutriënten en een volledig fossielvrije energetische invulling. Energetisch is de kas dan ook opgezet volgens het concept van de (all electric) Next generation semi gesloten kas met een warmtepomp de zijn warmte haalt uit de ontvochtiging van diezelfde kas. Het watersysteem is volledig gesloten opgezet met 100% recirculatie. Vanwege het demonstratie-karakter zijn alle systemen uitgerust met uitgebreide meetsystemen. Dit om de energie en vochtbalans van de afdelingen op te kunnen stellen. Alle energiestromen naar ieder afzonderlijk verwarmings- of koelnet (ook van de ontvochtigingsunit) als naar de belichting en warmtepomp wordt apart gemeten evenals de waterstromen (gift en drain, condens dek, condensaat uit lbk). Hiermee is het mogelijk de water en energiebalans van de kas/teelt op te stellen.

Nieuwe doelstellingen per gewas:
Aardbei:
Voor een fossielvrije, emissieloze teelt met een doordrager moeten er nog duidelijke stappen worden gezet. De belangrijkste uitdagingen voor deze teeltwijze zijn:

• De productie komt teveel in golven en daarom moeten planten zowel in de opkweek als in de teeltfase beter kunnen worden gestuurd. Een gelijkmatige en hoge productie is gunstig voor de arbeidsfilm, vruchtgrootte, vruchtkwaliteit, afzet en waarschijnlijk ook de plantweerbaarheid.
• Bladstelen en bloemtakken zijn in de wintermaanden nog te kort, waardoor lichtonderschepping suboptimaal is en vruchten teveel in het gewas blijven hangen, wat de vruchtkwaliteit negatief beïnvloedt.
• Het stroom- en CO₂-verbruik is nog hoog en moet fors omlaag gebracht worden.
• Uit oogpunt van duurzaamheid en stuurbaarheid is een alternatief voor het huidige gebruikte substraat (kokos/veen) gewenst.
• Het verder terugdringen van de chemische middelen tegen meeldauw.

Gerbera:

• Telen met 125 kWh per m² voor assimilatie belichting.
• Warmte oogst in de zomer en actieve ontvochtiging om voldoende warmte te hebben voor de winter periode.
• Productie sturen naar economisch belangrijke momenten.
• Gewasbescherming volledig biologisch. Daarvoor is een droger klimaat in de plant gewenst om meeldauw te beheersen. Er wordt uitgegaan van cultivars die een lage gevoeligheid voor meeldauw hebben.
• Toepassen van een teeltsysteem met meer substraat oppervlak per m².

Freesia
Veel gasgebruik gaat nog zitten in het stomen. Herontwerp van het teeltsysteem is ook nodig om ontwikkelingen als nul-emissie, eenmalige oogst en biologische gewasbescherming. Het doel is het opstellen van één of meer realistische energieneutrale en emissieloze concepten voor de teelt van Freesia tot 2030-2050 en hoe daar te komen. Op basis daarvan wordt een plan gemaakt om in de Kas2030 uit te voeren.  Uitgangspunten zijn:

• 0 m³ a.e. per m² aan fossiele brandstof
• nul emissie van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen naar ondergrond en oppervlaktewater met volledige recirculatie
• Duurzame gewasbescherming, een weerbaar teeltsysteem, met volledig biologische bestrijding van plagen

Anthurium:
De productie en kwaliteit van de planten is over het algemeen goed alleen zitten we in de winter situatie nog altijd met het punt van overmatig bloemrek. Gedacht wordt dat het probleem/oplossing (mede) in het spectrum zit (voorstel vorige keer aan de orde geweest).  De belangrijkste wijzigingen zijn: de komende winter wordt voorgesteld om de huidige lampen te vervangen of aan te vullen met lampen in eventueel ontbrekende golflengtes, afhankelijk van welke spectrale oplossing wordt gevonden.
Om de warmtevraag te verlagen wordt de isolatie van de kas verhoogd door te werken met een scherm/folie waarvan de dampdoorlatendheid significant lager is dan bij de huidige schermen om condensatie tegen kasdek en gevels significant te verlagen.