Phalaenopsis duurzaam geteeld

Beschrijving

Doelstelling
In deze proef is het doel om aan te tonen dat een grote stap in energiebesparing in de teelt van phalaenopsis mogelijk is. Dit door een aantal aspecten te combineren in een demonstratieteelt en te vergelijken met een praktijkconforme controle-teelt.

Projectbeschrijving
Phalaenopsis is een belangrijk gewas met een areaal van >200 ha, teeltduur van bijna een jaar en zeer energie-intensief door belichting, koeling voor bloei-inductie en in de opkweekfase wordt gedurende 24-28 weken de kas verwarmd tot 29˚C. Energieverbruik: warmte ±55 m³/m²/jaar; elektra belichting ±160 kWh/m²/jaar; elektra koude ±130 kWh/m²/jaar. De afgelopen 5 jaar is veel (plantfysiologisch) onderzoek gedaan. Omdat Phalaenopsis een CAM-plant is, zijn er een aantal bijzonderheden aan de fysiologie die mogelijkheden bieden tot besparing. De verschillende onderzoeken hebben een aantal inzichten opgeleverd die samen met andere ontwikkelingen (dimbare LED, PAR perfect scherm, inzichten HNT) nu in één teeltconcept gedemonstreerd wordt.

Het project bestaat uit drie werkpakketten (WP’s):
WP1: Vooronderzoek lichtspectrum in de afkweek
In de kasproef (WP2) wordt met full-LED belicht. Alleen is in de afkweekfase mogelijk behoefte aan een aandeel verrood licht in het spectrum om een normale takstrekking en bloemontwikkeling te krijgen. Dit onderzoek vindt plaats in een klimaatcel van Plant Lighting met 4 of meer rassen met of zonder verrood in aanvulling op een spectrum met rood wit blauw. Resultaat is input voor de kasproef.

WP2: kasproef
Van augustus 2021 t/m begin april 2022 vindt de kasproef plaats en dus in het winterhalfjaar waar belichting belangrijk is en dus de focus heeft en koeling in de zomer dus niet. De kasproef heeft de volgende kenmerken:

• In twee proefkassen van netto ±120 m2 ieder wordt geteeld op open tafels.
• Vier tot acht rassen in overleg met de BCO.
• In de ene kas wordt geteeld volgens de standaarden van een gemiddeld, modern bedrijf. In de andere kas (demokas) wordt geteeld met maximale energiebesparing met een topkwaliteit Phalaenopsis, met de volgende maatregelen:
  • dimbare full LED (spectrum wordt bepaald op basis van WP1) met een intensiteit van 135 μmol/m2/s. Er wordt niet meer belicht dan nodig voor een streef PAR-som per teeltfase.
  • Lichtintegratie en maximaal gebruik van daglicht door het PARperfect scherm.
  • De overgang van de verschillende CAM-fases in een dag wordt bepaald via live fysiologische metingen in de kas (met chlorofyl fluorescentie). Op basis van die informatie wordt het moment van schermen, dimmen lampen en CO2 dosering bepaald.
  • Er wordt overdag geen CO2 gedoseerd waarin de huidmondjes gesloten zijn (zogenoemde CAM-fase III). CO2 dosering wordt ook beperkt door dosering op basis van ventilatievoud.
  • Voor besparing op warmte wordt de demokas uitgerust met 3 schermen, wordt minder warm geteeld gedurende de opkweek-fase (27.5°C in plaats van 29°C), de minimumbuis beperkt (wel inzetten gedurende een dag na gieten) en inzet van temperatuurintegratie.

WP3: Rekenwerk energiebesparing
De gerealiseerde energiebesparing wordt inzichtelijk gemaakt voor de situatie van een moderne commerciële kas. Dit wordt modelmatig berekend over meerdere jaren met een kasklimaat-model. Met deze berekeningen worden de effecten van de afzonderlijke energiebesparende maatregelen inzichtelijk gemaakt. Verder wordt gerekend aan de warmtevraag bij LED-belichting, en aan de bijdrage van verschillende methoden om die warmtevraag duurzaam te kunnen invullen.