Beschrijving

Doel:

De uiteindelijke doelstelling is te komen tot een rendabel teeltsysteem met LED belichting met jaarrond 3 teelten van braam. Met de opgedane kennis kunnen adviezen richting de praktijk gedaan worden voor een duurzame teeltstrategie en investering in LED-belichting in de bramenteelt.

Toelichting:

Aangezien Braam een “jonge teelt” onder glas is, is er een behoefte aan meer kennis over de optimale teeltomstandigheden in het kader van Het Nieuwe Telen, de lichtbenutting en de vraag en verdeling van assimilaten. Telers geven aan meer kennis over voorgaande aspecten te willen hebben, enerzijds om mogelijk te investeren in belichting, maar anderzijds ook om betere beslissingen te kunnen nemen in de teeltstrategie ten aanzien van de onbelichte teelten. De focus gaat hierbij uit naar het voorkomen van lichtstress en het optimaal benutten van de assimilatiebelichting. Belangrijk is om te weten of met LEDs een lagere lichtintensiteit, maar een langere belichtingsduur, evenveel productie geeft als dezelfde lichtsom met een hogere lichtintensiteit, maar dan met een kortere belichtingsduur. In verband met de hoge aanschafkosten van LEDs zou een lagere lichtintensiteit aantrekkelijk zijn.

Het toepassen van LED belichting is veel energiezuiniger dan SON-T belichting en daarnaast kan een langere belichtingsduur met lagere intensiteit ook besparing op warmte geven. Ook wordt aandacht besteed aan het beperken van de CO2 dosering.

Aanpak:

Het onderzoek zal plaatsvinden in twee proefkassen van WUR Glastuinbouw en parallel in de praktijk met hetzelfde ras en plantweek. Begin oktober zullen de 2 proefkassen (verdekt met diffuus glas) van 140 m2 met het bramenras Loch Ness en een nog te kiezen ras als volgt worden ingericht:

lichtintensiteit 1

lichtintensiteit 2

belichtingsduur

Lichtsom 1

Lichtsom 2

100

145

12.5

4.5

6.5

100

145

18

6.5

9.4

Het uitgangspunt in dit onderzoek is de toepassing van een diffuus dek in combinatie met top-LED (diep-rood/wit/laagblauw) belichting. Er zal onderzocht worden of het toepassen van een lagere belichtingsintensiteit bij een langere belichtingsduur, maar met een gelijke lichtsom, leidt tot vergelijkbare productieresultaten.

De volgende metingen worden gedaan:

• De chlorofylfluorescentie wordt gemonitord om inzicht te krijgen in wanneer de functie van het fotosynthesesysteem afneemt.
• Planten worden destructief gemeten (LAI, biomassa, aantal en lengte lateralen) voor inzicht in het verloop van de biomassaproductie en plantbelasting.
• De uitgroeiduur van de vruchten wordt bepaald, naast het gewicht, gemiddeld vruchtgewicht, uitgroeiduur en de kwaliteit.

Parallel zal ook op een praktijkbedrijf met SON-T belichting (150 µmol/m2/s) worden gemonitord voor een vergelijk. Er zal hierin een sterke focus liggen op de lichtbenutting, fotosynthese en vruchtkwaliteit.

Er zal een verdieping gemaakt worden t.a.v. kennis over de fotosynthese en assimilatenbalans. Dit omdat bij braam nog weinig bekend is over met name de vraag naar assimilaten in de teelt. Bij WUR zullen intensieve fotosynthesemetingen plaatsvinden, zal periodiek de lichtonderschepping worden bepaald en de bladkleur worden gemeten. In combinatie met de fotosynthesemetingen en lichtonderschepping kan de assimilatenbalans worden opgemaakt waarmee bepaald kan worden in welke behandeling het gewas het meest in balans is. Op ongeveer vergelijkbare momenten als in de WUR-kasproef worden fotosynthesemetingen worden uitgevoerd op het praktijkbedrijf.

Resultaten

In een onderzoek uitgevoerd door WUR Business Unit Glastuinbouw & Bloembollen (WUR) met braam, werden de effecten van belichtingsduur en lichtintensiteit bij LEDs onderzocht. De resultaten uit dit onderzoek werden vergeleken met metingen door Delphy B.V. op een praktijkbedrijf met SON-T belichting. Bij de WUR vond het onderzoek plaats met de rassen Loch Ness en Von. Bij een gelijke dagelijkse lichtsom, nam de productie bij een lange belichtingsduur in combinatie met een lagere lichtintensiteit bij Von met 4,7% toe ten opzichte van kort belichten met hogere intensiteit. Dit resultaat betekent voor de bramenteler lagere investeringskosten in LEDs. Bij een hogere lichtintensiteit onder lange belichtingsduur nam de productie nog meer toe.
Het praktijkbedrijf hanteerde een duidelijk verschillend klimaatregiem: 2oC hogere temperatuur, 300 ppm hoger CO2 gehalte en er werd een 11% hogere lichtsom gerealiseerd. Hierdoor werd de uitgroeiduur verkort en de productie verhoogd.