De laatste jaren is er onder glas een sterke uitbreiding van de teelt van houtig kleinfruit, waaronder bramen en frambozen. Het areaal van bramen en frambozen in de vollegrond, bedekte teelt en onder glas is in 2016 ca. 228 ha; het areaal onder glas is niet precies bekend. In de afzet is er vraag naar jaarrond levering van een kwalitatief goed Nederlands product waarvoor belichting noodzakelijk is. Ook lijkt de toepassing van diffuus glas en tussenbelichting voor de hoogopgaande bramen en frambozen aantrekkelijk, maar dit staat bij deze gewassen nog in de kinderschoenen. Ook zijn er nog veel vragen t.a.v. de lichtbenuttingsefficiëntie, optimale belichtingsduur en klimaat, beste lichtkleuren voor gewas en vruchten, het al dan niet diffuus zijn van het glas, invloeden op ziekten en plagen, e.d.. Om hier meer licht op te werpen is het noodzakelijk om meer te weten te komen over meer fundamentele processen in deze gewassen, zoals de fotosynthesecapaciteit onder verschillende omstandigheden en de assimilatenverdeling naar vruchten en vegetatieve delen (stengels en bladeren). Hierover is in de literatuur ook erg weinig informatie.
Het doel van dit onderzoek is om veel kennis op te doen over hoe de fotosynthese en (sturing van de) assimilatenverdeling bij enkele rassen van bramen en frambozen verloopt. Met deze kennis kunnen aan telers adviezen worden gegeven over geschikte tijdstippen van belichting en CO2-gebruik, de meest efficiënte lichtintensiteit van het groeilicht, een geschikte lichtkleur van de tussenbelichting en in welke situatie er bij de plant verzadiging optreedt voor licht en CO2.
In dit onderzoek zal in een voorfase in een bestaande proefkas met bramen fotosynthesemetingen worden gedaan. Half september zullen in vier representatieve en goed vergelijkbare kassen van 144 m2, waarvan twee gedekt met diffuus glas en twee met helder glas, twee rassen bramen en frambozen worden geplant. De frambozen en bramen zullen in aparte kassen komen te staan om de teelt beter op beide gewassen af te kunnen stemmen. Per afdeling komen er drie behandelingen tussenbelichting met led met verschillende lichtkleuren: standaard behandeling Rood/laag Blauw, een behandeling met extra blauw en een behandeling met verrood van ca. 75 µmol/m2/s. Daarnaast zal er in alle behandelingen 75 µmol/m2/s PAR-licht worden gegeven als LED-toplight (Rood/laag Blauw/Wit), dus in totaal ca. 150 µmol/m2/s. Voor verrood is gekozen i.v.m. de gevonden effecten op de biomassaverdeling bij tomaat. Van blauw licht zijn hierop ook effecten te verwachten, mogelijk tevens op de fotosynthese, vruchtkwaliteit en plantweerbaarheid.
Bij de metingen wordt o.a. ingegaan op:
De kennis moet uiteindelijk leiden tot een minimale besparing van 40% op het elektriciteitsverbruik in vergelijking met een huidige belichtingswijze met SON-T bij eenzelfde lichtintensiteit. Daarnaast wordt 10% reductie van het CO2-verbruik verwacht en wordt zoveel mogelijk geteeld volgens de principes van Het Nieuwe Telen.
Philips en Westerbouwing dragen in kind 27.000,- bij aan dit project (led-modules resp. plantmateriaal). Vanuit Kas als Energiebron wordt dit voor 100% gefiancierd uit het LNV Proof of Principle budget.
| Projectnummer | 20082 |
|---|---|
| Startdatum | 01-04-18 |
| Einddatum | 30-09-19 |
| Afgerond | Nee |
| Budget | €607.656 |
| Uitvoerder | Wageningen University & Research, Business Unit Glastuinbouw |
