Gewasverdamping bij de kop

Beschrijving

Verlaging van het energieverbruik van kassen leidt tot een hogere luchtvochtigheid. Om de potentiele besparing op warmteverbruik te kunnen realiseren moet die hogere luchtvochtigheid ook worden geaccepteerd, en niet worden afgelucht. Eén van de redenen waarom tuinders aarzelen een hoge luchtvochtigheid te accepteren is de zorg om voldoende verdamping, en dan vooral de verdamping in de kop van het gewas. Een sensor die de verdamping in de kop (het groeipunt) en in de bovenste laag van het gewas in beeld brengt moet ondersteunend zijn om te bepalen wanneer de verdamping van het gewas zonder bezwaar verder verlaagd kan worden. Daarmee zou het pad geëffend kunnen worden voor een brede acceptatie van hogere luchtvochtigheden.

Dit project beoogt de ontwikkeling van een methode om de verdamping van specifieke gewasonderdelen te kunnen bepalen. Het basisprincipe gaat uit van de bepaling van de verdamping van een gewasonderdeel door het meten van de temperatuur van dat onderdeel en de berekening van de verdamping van dat gewasonderdeel op basis van een energiebalans.

Het project bestaat uit de volgende onderdelen:

1.    Automatische verzameling van warmtebeelden en klimaat informatie

2.    Identificatie van specifieke gewasonderdelen (kop, vrucht, in fase 1 nog handmatig)

3.    Integratie met netto stralingsmeter en vergelijk met niet-verdampend oppervlak

Het verschil tussen de door de thermische camera gemeten temperaturen en de berekende temperaturen van niet-verdampende oppervlakken geeft de verdamping weer. In fase 1 moet blijken of deze aanpak voldoende nauwkeurig en betrouwbaar is om de gewasverdamping te bepalen van gewas onderdelen zoals de kop van het gewas. In fase 2 wordt de meetmethode geautomatiseerd tot een “softsensor” om de verdamping van de gewasonderdelen te bepalen.

Resultaten

Het bleek dat een extreem hoge nauwkeurigheid van de camera vereist is om betrouwbare meetresultaten te behalen. Bovendien zijn de temperatuurverschillen in de kas van nature vaak al hoger dan de resolutie van de camera en tevens van invloed op de temperatuur van de bladeren. Daarom is besloten om de ontwikkeling van de meetmethode voor gebruik in de praktijk niet voort te zetten.

Wel is dankzij het project een belangrijke uitbreiding van de <link besparen het-nieuwe-telen ik-wil-eenvoudig-aan-de-slag uitstralingsmonitor>uitstralingsmonitor gerealiseerd. In de uitvoer van de monitor wordt nu ook de verdamping in de kop zichtbaar zoals die modelmatig uitgerekend kan worden. Een van de verassende inzichten hierbij is dat dankzij het sluiten van een of meer schermen de verdamping in de kop van het gewas kan toenemen, terwijl de totale gewasverdamping vaak lager is door de hogere luchtvochtigheid.