Demo 2SaveEnergy kas

Beschrijving

De doelstelling van dit project is de ontwikkeling van een nieuw kas- en teeltconcept voor groenten, snijbloemen en potplanten met hoge isolatie en lichttransmissie in de winter bij gelijktijdig lage investeringskosten. Het door het consortium voorgestelde 2SaveEnergy (voorheen genaamd Glas-Film-Kas) concept maakt gebruikt van een aantal innovaties:

  • Glas en folie in combinatie vormen een kasdek met een hoge isolatie; door luchtbehandeling tussen spouw is isolatie flexibel aan te brengen en kunnen klimaat voordelen worden behaald. De juiste combinatie van glas en film zorgen voor een hoge lichttransmissie.
  • Integratie van diffuse eigenschappen in dit dek zorgen voor hogere gewasopbrengst. 
  • Nieuwe luchtingssysteem zorgt voor goed kasklimaat.
  • Energiezuinige ontvochtiging om aan hogere eisen door betere isolatie te kunnen voldoen.
  • Toepassing van een energiezuinig teeltconcept.

Het consortium onder leiding van Van der Valk Systemen draagt zorg voor het ontwerp en de realisatie op het Innovatie en Demonstratie Centrum te Bleiswijk. 

Het doel van dit project is de gewas- en energie performance te monitoren. Dit gebeurt door op een representatieve en objectieve manier de noodzakelijke data te verzamelen die nodig zijn voor inzicht in de werking van het concept, de betrouwbaarheid van de technologie en de uiteindelijke energetische en gewas technische prestatie van de kas. Hierbij moeten de volgende onderzoeksvragen worden beantwoord:

  • Wat is de invloed van de gekozen glas-film-combinatie op de lichtdoorlatendheid in werkelijkheid?
  • Wat is de optimale dekconstructie?
  • Wat is de optimale installatiewijze voor de aan te brengen film?
  • Wat is de invloed van het nieuwe luchtingsysteem op het kasklimaat op verschillende momenten tijdens de demo?
  • Wat is het energieverbruik jaarrond tijdens de demo?
  • Welk teeltconcept kan het beste worden gevolgd? Toetsen eerder uitgewerkt concept in praktijk.
  • Wat is de gewasperformance; ontwikkeling, groei en opbrengst van de gekozen gewassen tijdens de demo?
  • Wat zijn de kosten en baten voor de teler?
  • Hoe werken de technische constructies/installaties (dek, luchting, ontvochtiging) tijdens de demo?

Resultaten

In 2015 is een tomatenteelt uitgevoerd in de 2SaveEnergy kas. De productie van het ras Cappriccia was met 67 kg/m2 hoger dan het gestelde doel van 63 kg/m2 en hoger dan in de praktijk. Het diffuse kasdek zal ongetwijfeld een deel hiervan voor zijn rekening hebben genomen. De teelt is over het algemeen goed verlopen zonder Botrytis of andere aantastingen. Opvallend was wel dat er in verschillende periodes ongelijkheid in en binnen de trossen was. De oorzaak hiervan is onduidelijk en heeft ongetwijfeld wat effect op de totale productie gehad. Het is onwaarschijnlijk dat dit veroorzaakt is door het kasconcept.

Verschil tussen winter en zomer
De besparing op warmte laat door het jaar twee duidelijke seizoenen zien: de winter, waar met name het kasdek en scherm voor de besparing zorgt, en de zomer, waar meer het teeltconcept volgens HNT energiebesparing oplevert ten opzichte van de gangbare praktijk.

Het lage energiegebruik in de zomer heeft wel het nadeel dat er, om het productieniveau te halen, absoluut een externe CO2-bron beschikbaar moet zijn. Ook bij de zuinige doseerstrategie die in deze proef is toegepast, zal op jaarbasis al snel zo’n 13 kg CO2 ingekocht moeten worden. De beschikbaarheid van een alternatieve CO2-bron is dan ook van groot belang om deze hoge besparingen te bereiken.

De ontvochtiging met buitenluchtaanzuiging en naverwarming heeft naar behoren gefunctioneerd en het niet toepassen van een minimumbuistemperatuur heeft niet tot zichtbare (vocht) problemen geleid.

De sneeuwarme winter van 2015 heeft het niet mogelijk gemaakt het sneeuwsmelten via het aanzuigen van kaslucht die gedistribueerd wordt door de goot naar de spouw tussen glas en film, te testen. Testmetingen hebben wel laten zien dat de lucht in de goot zeer snel afkoelt, zodat de smeltcapaciteit minimaal zal zijn. Doordat de spouw tussen glas en film in dit concept niet luchtdicht is, kan er condensatie in de spouw voorkomen. Of en zo ja welke gevolgen dat op langere termijn heeft voor de transmissie is nog onbekend.

Besparing richting 50%
Een jaar telen van tomaat in de 2SaveEnergy kas heeft laten zien dat het gebruik van een isolerend kasdek en intensief (dubbel) schermgebruik geen negatieve gevolgen voor de productie heeft gehad. Daarbij is door dit kas- en teeltconcept een besparing op warmte mogelijk gebleken die ten opzichte van de gangbare praktijk richting de 50% loopt. Daar staat tegenover dat er zeker 13 kg CO2 ingekocht moet worden.

Projectnummer 20016
Startdatum 01-01-14
Einddatum 31-12-15
Afgerond Ja
Budget €320.522
Uitvoerder Wageningen University & Research, BU Glastuinbouw en overige uitvoerders
Document

Meer onderzoeken en projecten