Telen met gestuurde vochtafvoer

Beschrijving

Telen met gestuurde vochtafvoer betreft twee proeven, een in de VenlowEnergy kas en een bij GreenQ DLV.

Tot nu toe is in het onderzoek voor Het Nieuwe Telen wel stappen gezet om de verdamping te verminderen middels het achterwege laten van de minimumbuis, maar is nog niet vanuit de benadering van een gecontroleerde minimale vochtafvoer uit de kas gewerkt. Het uitvoeren van een experiment met deze benadering kan nieuwe kennis opleveren voor de toepassing van het nieuwe telen en het telen bij minimale en gecontroleerde verdamping. De Venlow-energie kas wordt gebruikt voor dit project, met een teelt van hoge draad komkommer. Doelstelling:

  • Effect op energie gebruik en gewasontwikkeling onderzoeken van sturen van de vochtafvoer in de nacht op een gecontroleerde wijze ( tussen de 25 en 10 gr/(m2.uur), waarbij de vochtafvoer afhankelijk is van de verdamping overdag. Vochtafvoer overdag wordt gestuurd in relatie tot de instraling.
  • Aantonen dat met sturen op een minimale vochtafvoer in de nacht problemen met gebreksverschijnselen en ziektes niet optreden.

Daarnaast wordt in een afdeling van GreenQ DLV een energiezuinige komkommerteelt (25 kubieke meter gas per m² op jaarbasis) gedemonstreerd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van nieuwe ontvochtigingstechnieken en nieuwe visies op het kasklimaat om ziekten te voorkomen. Om een leidraad te geven voor de energiedoelstelling zal er voor de gehele teelt per week een richtlijn worden gegeven voor de te gebruiken energie. Voor deze proef zal een teeltstrategie worden toegepast welke een praktijkwaardige productie en kwaliteit als streven heeft. Om goede aansluiting met de praktijk te houden is een goede vroege productie van groot belang. De energiedoelstelling zal door inzet van de punten moeten worden bereikt:

  • Het ontwikkelen van een eenvoudiger en betere schermregeling.
  • Het beter sturen van verdamping van de plant en kasklimaat op basis van VPD.
  • Risico’s op het optreden van Mycosphaerella beperken.
  • Meerdaagse temperatuur integratie toepassen. 

Resultaten

Dit project bestond uit twee onderdelen: Een energiezuinige komkommerteelt volgens HNT bij het Delphy Improvement Centre in een kas met dubbel scherm en een hoge draad komkommerteelt gericht op gestuurde vochtafvoer in de Venlow Energy kas met dubbel glas bij Wageningen University & Research. 

De doelstelling van de proef bij Delphy was het demonstreren van een energiezuinige komkommerteelt met een praktijk conforme productie. Om dit te realiseren waren de belangrijkste uitgangspunten van dit project het ontwikkelen van een eenvoudigere en betere schermregeling en het sturen op basis van de verdamping van de plant en kasklimaat op basis AV en VPD om zo de risico’s op Mycospharella te beperken.

De proef bestond uit drie teelten volgens een traditioneel paraplu systeem. Het scherm opende op basis van verschil in stooktemperatuur en temperatuur boven het scherm. Dit resulteerde erin dat scherm na zonsopgang nog enkele uren dicht bleef liggen. Hierdoor werd de inzet van de buis minimaal. Dit werkte in zowel de eerste als tweede teelt naar wens.

De ontwikkelde schermregeling werd voorgezet in de 3e teelt maar resulteerde in de week dat het weer omsloeg van warm weer met veel instraling naar kouder weer met minder instraling (week 38) in een chaotische regeling van het scherm. Dit resulteerde in veel fluctuaties in het klimaat (met name het AV). Dit heeft waarschijnlijk een grote bijdrage geleverd aan de infectie van Mycospharella in de derde teelt.

De energiedoelstelling is met een energieverbruik van 20 m3/m2 en een praktijkconforme productie (184 stuks en 78.1 kg/m2) uiteindelijk ruimschoots gerealiseerd. Wel moet hierbij worden opgemerkt dat bij dit energieverbruik de beschikbaarheid van CO2 van een externe bron afkomstig een voorwaarde is.

Doelstelling van de proef in de VenLow Energy kas was een minimale verdamping te realiseren bij teelt onder dubbel glas en een folie scherm. In de nacht daalde de verdamping tot 15-25 g.m-2.uur-1. Dit was voldoende om zonder gebreks verschijnselen de komkommers te telen. Alleen in maart kwam enige mate van bolblad voor, maar na een paar zonnige dagen herstelde het gewas zich goed.

Het foliescherm is tot 2 uur na zon-op gesloten gehouden en 1 uur voor zon-onder weer gesloten. Dit leverde voor de groei geen problemen op. In de nacht kon de luchtvochtigheid oplopen tot boven de 95% zonder dat er Mycospharella is ontstaan. Voor HNT betekent dit dat als de overige factoren zoals horizontale uniformiteit van het klimaat goed zijn dat bij hoge luchtvochtigheid en met minimale vochtafvoer kan worden geteeld. Voor de VenLow Energy kas was het ventilatievoud 0.37 en dat levert in winter condities een voldoende mate van natuurlijke ventilatie en vochtafvoer op.

Projectnummer 20005
Startdatum 15-12-14
Einddatum 31-12-15
Afgerond Ja
Budget €308.974
Uitvoerder Wageningen University & Research, BU Glastuinbouw en overige uitvoerders
Document

Meer onderzoeken en projecten