Het Nieuwe Telen (HNT)
HNT is de basis van de teelt- en klimaatsturing. Van belang is om de kennis die is beschreven in het boek Plant Empowerment zoveel mogelijk te laten landen in de praktijk. Dit gebeurt via cursussen, bijeenkomsten, leergroepen, demonstratie in het onderzoek en in de praktijk. Ook onderzoek en demonstratie/ontwikkeling van tools voor een betere praktijktoepassing is nodig om nog beter te kunnen sturen op de balansen van HNT.
Kasdekmaterialen & schermen
Er loopt redelijk veel onderzoek naar schermen en kasdekmaterialen met vele interessante ontwikkelingen. Denk met name aan het low-e glas waarmee 20% besparing gehaald kan worden op warmte-input, andere nieuwe coatings en schermmaterialen, mogelijkheden tot meer diffuus licht. Voornamelijk low-e glas of -schermen is van belang om richting de praktijk te brengen middels demonstratie en een eerste praktijktoepassing. Andere kasdekmaterialen zoals vacuumglas zijn wat verder weg. Lees meer in dit onderzoeksrapport.
Ontvochtiging
Ontvochtiging komt steeds meer in de belangstelling. Door meer isolatie/meer schermen is vochtbeheersing essentieel. Enerzijds is van belang om onderzoek te doen om de verdamping te verminderen (Masterplan Verdamping) en anderzijds om te kunnen ontvochtigen en daarbij de voelbare en latente warmte terug te winnen.
Er zijn systemen waarbij met het terugwinnen van de latente warmte in kaslucht (waterdamp) veel energie teruggewonnen kan worden. Daarbij kunnen de schermen ook meer dampdicht zijn (meer isolerend) en kan er daardoor ook weer meer warmte teruggewonnen worden.
Nieuwe ontwikkeling en demonstratie van (nieuwe) systemen zijn daarbij van belang. Er zijn al verschillende systemen in gebruik en gemonitord in de praktijk, maar m.n. het terugwinnen van de latente warmte middels een warmtepomp (of hygroscopische zouten) kan een grote stap betekenen en staat nu op het punt om een eerste toepassing in de praktijk te krijgen.
Ook is kennisdeling van groot belang om de toepassing in de praktijk te bevorderen.
Digitalisering
Er gebeurt veel op het gebied van digitalisering. Zo wordt er gewerkt aan een CO2 tool, dashboard voor Het Nieuwe Telen en wordt binnen het project AGROS toegewerkt naar een autonome kas. De Kas Energiewijzer is ontwikkeld als rekentool om technisch en economisch te rekenen aan verschillende opties richting een klimaatneutrale teelt.
(LED)belichting
De afgelopen jaren is heel veel onderzoek gedaan naar o.a. het juiste lichtspectrum. Ons beeld is dat voor heel veel gewassen een optimaal spectrum is onderzocht en dat verdere optimalisering daarvan meer voor de praktijk/toeleveranciers is en ligt daar voor ons veel minder de nadruk op. Wel zijn er andere vragen rondom bijvoorbeeld temperatuurstrategie, verdamping/watergift, voeding en plantweerbaarheid. Van belang is in ieder geval om hier ‘integraal’ over na te denken: door LED verandert niet alleen het spectrum. Dit wordt opgepakt in de demonstraties van (klimaatneutrale) teeltconcepten.
Wel is het van belang om – gezien de grote vlucht in praktoepassing – meer aandacht te besteden aan het monitoren en begeleiden van de toepassing in de praktijk. Zo zijn er afgelopen winter op meerdere bedrijven kwaliteits- en bladproblemen ontstaan. Dit behoeft nader onderzoek. Daarnaast is het beeld dat ook de lichtbenuttingsefficiëntie (LBE) onder LED lager is en ide vraag is hoe dit komt.
Ook kan er geoptimaliseerd worden aan de inzet van belichting afhankelijk van de gewasbehoefte door bijvoorbeeld te dimmen. Hiervoor is een Masterplan Licht opgesteld en goedgekeurd bij de Topsector Tuinbouw & Uitgangsmaterialen.
Stomen
Om het grondstomen op basis van aardgas te voorkomen lopen er trajecten om los van de grond te telen voor met name chrysant, lisanthus en freesia en is er aandacht om meer weerbaar te telen. Er is ook gekeken om via magnetronstralen (Agriton) het stomen te vervangen, alleen is dat nog niet zover om het stomen helemaal te vervangen (werking te ondiep).