Zorgt het gebruik van een tweede energiescherm in de tomatenteelt voor energiebesparing?
In 2017 zijn door onderzoekers van Wageningen University & Research vier afdelingen van drie tomatenteeltbedrijven gemonitord om het effect van een tweede beweegbare energiescherm in beeld te brengen. De drie bedrijven zijn gevestigd in Zuid-Oost Nederland.
De bedrijven gaan heel verschillend om met hun klimaatinstellingen en sturing van de schermen. Gebleken is dat het gebruik van een tweede beweegbaar energiescherm op jaarbasis 3 tot 4,5 m3/m2 per jaar, ofwel 9-14% bespaart op het warmtegebruik, afhankelijk van het aantal schermuren dat wordt gehanteerd. Het aantal schermuren van het tweede scherm varieerde van 1100 tot 1700, waarvan 100 tot 1000 uren volledig gesloten.
Piekverbruik omlaag
De afdelingen met een tweede scherm hebben 15 W/m2 minder verbruikt tijdens het koudste etmaal, waardoor een 17 m3/ha.uur lagere gascapaciteit zou kunnen worden gecontracteerd. De k-waarde lag bij twee gesloten schermen 26 tot 38% lager dan bij één gesloten scherm. Verder is een analyse gemaakt van het verschil tussen de temperaturen boven en onder de schermdoeken. Hieruit blijkt de grote invloed van de schermstand op dit verschil.
Lichtverlies
Omdat de schermen overdag alleen bij lage lichtintensiteit zijn gebruikt hebben ze op jaarbasis slechts 0.6 tot 1.3% van het licht weggenomen. Tussen 5 december 2016 tot 21 januari 2017 betrof dit lichtverlies nog wel ±10% van het totale daglicht. Dit berekende lichtverlies is exclusief het licht dat de scherminstallatie in geopende toestand tegenhoudt.
Net niet rendabel
Naast het schermgebruik zijn vooral de overige klimaatinstellingen en teeltstrategie die het energieverbruik bepalen. Vooral het Vocht Deficit in de nacht is bepalend. Droog telen kost meer energie. Geconcludeerd wordt dat de energiebesparing van het tweede scherm net niet voldoende is om de investering terug te verdienen (bij gelijkblijvende productie) en zeker niet als wordt aangenomen dat de schaduwwerking van de installatie leidt tot 2% productieverlies. De flexibele inzet van het tweede scherm en een homogeen en minder schraal kasklimaat in de winter zijn dan belangrijker argumenten dan de energiebesparing, om te investeren in een tweede scherm.
TIP: Om onderzoek in de toekomst mogelijk te maken werkt is draagvlak van het bedrijfsleven nodig. Zie hiervoor www.kennisinjekas.nl. Voor energieonderzoek werkt LTO Glaskracht Nederland samen met de overheid (ministerie van LNV) in het programma Kas als Energiebron.
Bekijk het deelrapprt van het project via onderstaande link.
