Temperatuurintegratie kan goede aanvulling zijn op HNT-strategie

Een van de aspecten van Het Nieuwe Telen is het reduceren van pieken in het energieverbruik. Die kunnen ontstaan als er op donkere winterdagen veel wind staat en er verwarmd moet worden om de kastemperatuur op peil te houden. Op zonnige winterdagen zal de warmtestraling van de zon de warmtebehoefte temperen. Daarnaast kan er in koude nachten, als de schermen niet voldoende warmte kunnen vasthouden, een energievraag ontstaan. Temperatuurintegratie (TI) is een van de middelen om het piekverbruik en de kosten van duurzame warmte te beperken, zo is de conclusie van het gelijknamige project.

Het basisconcept van temperatuurintegratie is: verbruik niet meer energie dan nodig op koudere momenten en koel of ventileer zo weinig mogelijk op warmere momenten. Daarbij wordt de speelruimte bepaald door de gemiddelde waarde van en variatie in de temperatuur over een bepaalde periode die een gewas kan hebben.
Experimenten met vruchtgroenten wijzen uit dat langetermijn TI geen grote effecten heeft op ontwikkeling en productie. Toch bevelen tuinders voor vruchtgroenten langetermijn TI niet aan, omdat men beducht is voor onregelmatigheden. In het geval van paprika bijvoorbeeld voor wat betreft zetting. Voor andere groentegewassen bestaat er niet veel kennis over langetermijn TI, zodat het om deze reden niet met een gerust hart kan worden aanbevolen.

Behoud van kwaliteit
In het geval van groene potplanten kon over langetermijn TI alleen literatuur over Zamioculcas worden gevonden, waarin melding werd gemaakt van verlaagde setpoints in de winter in combinatie met hogere zomertemperaturen en een vroeger vallende verkoopdatum. Bloeiende potplanten met verschillende groeifasen en navenant langere teeltduur kennen goede mogelijkheden voor langetermijn TI. De achterstand die in de ene fase in de winter wordt opgelopen kan in een andere fase in de zomer worden ingelopen. Hierbij moet natuurlijk wel worden gelet op het behoud van kwaliteit en de juiste afleverdatum.
In het geval van snijbloemen is langetermijn TI riskant, omdat de kwaliteit van het oogstbaar product er te lijden van kan hebben (bijvoorbeeld een afwijkende stengelmaat). Het kwaliteitsaspect bij snijbloemen is dusdanig belangrijk dat hier weinig ruimte voor compromis is.

Andere factoren
Temperatuur en TI kunnen niet los worden gezien van andere factoren zoals plantontwikkeling, lichtintensiteit, CO2 beschikbaarheid, en gewenste sturing van het gewas. Het werken met TI vereist daarom een veel bredere kijk dan temperatuur alleen. Op dit moment moet TI worden gezien in het licht van Het Nieuwe Telen (HNT), waarin onder meer op de verhouding licht/temperatuur wordt gestuurd uitgaande van de vocht-, energie- en assimilatenbalans.
De plasticiteit ten aanzien van temperatuurfluctuaties, die de meeste gewassen hebben, worden bij HNT gecombineerd met veranderingen in het lichtniveau. Temperatuurintegratie hangt verder nauw samen met het beheersen van de vochthuishouding, wat verband houdt met de energiebalans en ziektebeheersing. Bij HNT is er een betere afstemming gekomen tussen beheersing van vocht en temperatuur. Maar dit is op de relatief korte termijn (dag en nacht), terwijl temperatuurintegratie over een langere termijn kan gaan. De uitkomst is dat korte- en langetermijn temperatuurintegratie worden gecombineerd. Kortetermijn temperatuurintegratie is afgestemd met het beheersen van de vochthuishouding, terwijl de langetermijn temperatuurintegratie richt zich op de langetermijn plasticiteit van het gewas.

Goede aanvulling
Als het principe van Het Nieuwe Telen de basis van een teelt is - om een goede en constante verhouding tussen lichtsom en etmaaltemperatuur te hanteren - kan temperatuurintegratie aanvullend zijn door een dag met een warmtetekort binnen de termijn van een paar dagen te kunnen compenseren. Door schermen tegen uitstraling zal het risico op schade door verstoring van fysiologische processen kleiner worden, wat de risico’s van het gebruik van temperatuurintegratie in combinatie met Het Nieuwe Telen verkleint. Temperatuurintegratie is dan een goede aanvulling op de strategie van Het Nieuwe Telen.

In de bijlage het eindrapport van het onderzoek Temperatuurintegratie.

Meer nieuws