Teelttechnisch nog zeker verbeterpunten in tomatenteelt onder LED

Lisanne Schuddebeurs (Delphy)

De productie in het project ‘Tomaat fossielvrij met LED: meer is niet altijd beter’ is met ruim 50 kg/m2 naar verwachting over de helft. De LED-belichting wordt vanaf nu niet meer ingezet, waarmee er over de gehele teelt 2.600 belichtingsuren zijn gemaakt. Dit komt overeen met vooraf opgestelde prognose en is ruim 15% minder uren dan in het teeltseizoen 2020-21 gerealiseerd.

Het lagere aantal belichtingsuren is tot stand gekomen door sterker te sturen op de assimilatenbalans, waarbij er vanaf begin januari al werd afgeschakeld bij een instraling en 200 W/m2 (50%) en 350 W/m2. Omdat tot week 5 er weinig instraling van buiten was, werd er nog weinig afgeschakeld. Tussen week 6 en week 12 was er wat extra hulp van de hoge lichtsommen voor de tijd van het jaar, waardoor de belichting snel kon worden afgeschakeld.

De uitdaging zit in het vocht
De doelstelling was dit jaar om het netto-warmtegebruik in de afdeling verder terug te brengen (ten opzichte van het teeltseizoen 2020-21) en de invulling van de warmtevraag met warmtepomp te optimaliseren naar 80 tot 90%. Om dit realiseren is de etmaaltemperatuur met 1°C verlaagd en lag de piektemperatuur in de middag met max 23°C lager. Daarnaast is er intensiever geschermd, met name gedurende de dag, omdat het scherm niet standaard opende voor bevlieging van de hommels. Op dit moment is de netto-warmtevraag 5.3 m3/m2. De verwachting is dat daar niks meer bijkomt, omdat we vanaf nu de kasverwarming 100% door de warmtepomp kan worden ingevuld. Ten opzichte van het teeltseizoen 2020-21 is dit een halvering. De teeltstrategie met intensief gebruik van twee schermen (Luxous 1147 FR (energiedoek) en Obscura 9950 FR W (lichtuitstootscherm)) en een minimale warmte input, heeft geresulteerd in hogere luchtvochtigheidswaardes gedurende met name de winterperiode. Als gevolg hiervan zien we wel dat de schimmeldruk in de afdeling hoog is, waaronder de druk van Botrytis en Fusarium. Hier is dus zeker nog ruimte voor verdere verbetering, er wordt onder andere gekeken naar de positionering en capaciteit van de ontvochtiging, maar ook naar opties voor het verlagen van de schimmeldruk.

LED en voedingsopname
Het vergelijk tussen de twee spectra heeft een aantal opvallende zaken naar voren gebracht, waarbij nog niet alle vragen zijn beantwoord. Op dit moment is er een productievoordeel van 2.5 kg/m2 in de Daylight+FR ten opzichte van de RWMB, deze productiewinst compenseert echter niet de hogere elektra-input van het Daylight+FR spectrum. Ook wordt er structureel wekelijks een hogere brix gemeten onder het Daylight+FR spectrum. Opvallend was dat gedurende de belichtingsperiode de gewasstand totaal verschillend was, waarbij het gewas onder RWMB meer onbalans vertoonde. Dit was ook opvallend ten opzichte van het teeltseizoen 2020-21. Waar het gewas onder RWMB continu erg sterk stond, was de gewasstand afgelopen winter eerder zwak/generatief. Een interessante bevinding hierin was dat de voedingsopname onder de spectra verschillend was. Gemiddeld werd er bij het witte spectrum 10% minder voeding opgenomen. Onder wit licht werd relatief een groter aandeel sulfaat (18%) opgenomen dan onder RB licht.  De 10% grotere opname van kalium en calcium resulteerde bij wit licht in een hoger kalium en lager calciumgehalte in de jong volgroeide bladeren. De gehaltes aan voedingselementen in de jong volgroeide bladeren waren in de belichte periode vrij laag. Bij lage waardes van magnesium, koper en zink werd op sommige momenten chlorose waargenomen in het blad. Op basis van de resultaten komen er vragen naar voren over de juiste balans tussen LED, verdamping, watergift en voeding.

Komende periode
De komende periode verschuift de nadruk van de proef van efficiënt omgaan met warmte en elektra naar efficiënt omgaan met CO2 en wordt maximaal 150 kg/m2/uur gedoseerd. De dosering wordt op basis van luchtuitwisseling verder verlaagd naar 100 kg/m2/uur.

Dit project wordt gefinancierd door Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma  vanuit het ministerie LNV en Glastuinbouw Nederland. Daarnaast leveren Saint-Gobain Cultilene, Ludvig Svensson, Hortilux Schréder, De Ruiter en Wireless Value een bijdrage. Het project wordt uitgevoerd door Delphy Improvement Centre, Groen Agro Control en Wageningen University & Research business unit Glastuinbouw.

Meer nieuws