Spectaculaire productiestijging door optimaal lichtspectrum aubergine

Anja Dieleman en Kees Weerheim (Wageningen University & Research)

In vruchtgroentegewassen zoals tomaat en komkommer wordt de afgelopen jaren steeds meer en intensiever belicht. Ook bij aubergine zijn de telers geïnteresseerd in hoe het gewas kan worden geteeld onder energiezuiniger belichtingssystemen op basis van LED’s. Ervaringen met andere gewassen hebben geleerd dat verschillende gewassen heel verschillend kunnen reageren op een lichtspectrum. Het project ‘Duurzame teeltsystemen met LED’s’ moet leiden tot het meest geschikte lichtspectrum voor een teeltproef.

In het project is een spectrumproef gedaan waarbij de effecten van verschillende lichtkleuren op de ontwikkeling, groei, plantvorm en productie van een aantal auberginerassen is bepaald. Op basis hiervan wordt dan de keuze gemaakt voor het meest geschikte lichtspectrum voor een teeltproef.
De spectrumproef werd uitgevoerd in het Innovatie- en Demonstratiecentrum LED belichting, een gemeenschappelijke faciliteit van Wageningen University & Research en Signify op de WUR-locatie in Bleiswijk. In het IDC LED hebben onderzoekers de beschikking over een kas met veertien tafels. Boven iedere tafel hangt een lampenplafond met LED’s die stuurbaar zijn in de kanalen blauw, wit, rood en verrood licht, als aanvulling op het aanwezige zonlicht. In juli werden net geënt-getopte aubergineplanten - rassen Tracey, Beyoncé en Lemmy - in het IDC geplaatst onder zeven verschillende lichtspectra.

Aandeel verrood licht|
Bij komkommer en tomaat is al gezien dat een aandeel verrood licht positief uitpakt voor lichtonderschepping, groei en productie. Daarom zijn er vier behandelingen gekozen met daarin een aandeel verrood licht. Dit licht maakte deel uit van de 100 µmol/m2/s dat aan licht werd gegeven (dus gelijkblijvend energiegebruik) of werd extra gegeven. Verrood licht leidt over het algemeen tot meer stengelstrekking. Om dat (gedeeltelijk) tegen te gaan, werd in twee van de behandelingen met verrood licht een hoger aandeel blauw licht gegeven, namelijk 15% in plaats van 5%.
Naast het effect van het lichtspectrum op de gewasgroei, is het ook van belang wat het effect hiervan is op de plantweerbaarheid en het gedrag van plagen en de natuurlijke vijanden daarvan. In dit onderzoek werd getest wat het effect is van de verschillende lichtspectra op de plantweerbaarheid tegen Botrytis, meeldauw en trips en wat het effect is op het gedrag van Amblyseius swirskii.

Productiestijging spectaculair
In de opkweekfase bleek dat verrood licht in het spectrum zorgde voor langere planten, maar ook voor een snellere bloei. Er waren geen verschillen in totale biomassa, behalve voor de twee behandelingen met extra verrood licht, die een hogere biomassa hadden dan de overige behandelingen. Na de opkweekfase werden planten van Tracey en Beyoncé op de mat gezet om groei en ontwikkeling in de (vroege) productiefase te volgen. Het lichtniveau werd in deze fase in stappen verhoogd van 100 naar 180 µmol/m2/s. Ook in deze fase waren er duidelijke verschillen te zien in het gewas, in bladstand, openheid van het gewas en bloei.
Maar de allergrootste verschillen werden duidelijk op het moment dat er werd geoogst. In de periode tussen 11 september en 10 oktober werd bij Tracey 2.7 kg/m2 en Beyoncé 2.9 kg/m2 geoogst in de referentiebehandeling (90% rood, 5% blauw en 5% groen). In de behandelingen waar een deel van het rode licht door verrood was vervangen, waren de planten eerder in bloei en was de uitgroeiduur korter. Dit resulteerde in indrukwekkende productiestijgingen van 41% en 45% voor Tracey en Beyoncé. Wanneer het verrode licht extra werd gegeven waren de productiestijgingen ronduit spectaculair: 66% voor Tracey en 92% voor Beyoncé.

Veel perspectief
Deze resultaten bieden veel perspectief voor de toepassing van LED-belichting in de aubergineteelt. Op basis van deze resultaten is het beste lichtspectrum geselecteerd (90% rood licht, 5% blauw, 5% groen met 15% extra verrood licht), dat vervolgens is geïnstalleerd in een belichtingsproef met aubergine bij Delphy.

Dit onderzoek wordt gefinancierd door het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit en Glastuinbouw Nederland binnen het programma Kas als Energiebron, met daarbij een bijdrage in de lampen en de aansturing daarvan van Signify.

Meer nieuws