Schermkieren of luchten boven een gesloten scherm?

Feije de Zwart (WUR Glastuinbouw)

Telers die Het Nieuwe Telen (HNT) toepassen maken minder gebruik van een minimumbuis, houden een hogere luchtvochtigheid aan, maar laten vooral een heel intensief schermgebruik zien. En dat alles zonder concessies te doen aan productie en kwaliteit. Dit is in één zin (nou ja, twee zinnen) de conclusie die uit het lopende monitoringproject getrokken kan worden.

Het monitoringproject wordt uitgevoerd door Wageningen University & Research, business unit Glastuinbouw en wordt gefinancierd door Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma van LTO Glaskracht Nederland en het ministerie van Economische Zaken.

Komkommertelers die intensief met HNT werken, maken 3000 tot 3500 schermuren per jaar, waarvan ongeveer 2000 uur met een dubbel scherm. Bij een intensief gebruik van schermen loopt de luchtvochtigheid in de kas gemakkelijk op. Met intensiever luchten of het gebruik van lucht-inblaas installaties kan die hogere luchtvochtigheid worden voorkomen, maar de energiebesparing die met HNT wordt gerealiseerd komt nou juist door het toestaan van een hogere luchtvochtigheid. Uit het monitoringsproject komt als vuistregel dat een 1%-punt hoger ingesteld luchtvochtigheidssetpoint één m3 aardgas per m2 per jaar bespaart (uitgaande van een vochtregeling op RV. Bij een vochtregeling op DeltaX geldt de vuistregel dat elke 0.2 gr/m3 verandering van het setpoint één m3 aardgas bespaart).

Maar waar het luchtvochtigheidssetpoint ook ligt, er komt een moment dat de luchtvochtigheid té hoog wordt en dan moet er toch vocht worden afgevoerd. Telers die een lucht-inblaas installatie hebben, zullen die dan inschakelen, maar telers die dat niet hebben moeten óf een schermkier trekken óf de ramen boven het scherm openen. Wat is hierbij nou de beste strategie? Volgens de ‘Basisprincipes van Het Nieuwe Telen’ is dit ventileren boven het scherm. De telers die in het monitoringproject zijn gevolgd, zijn het daar direct mee eens. Het gesloten houden van het scherm geeft namelijk de beste garantie voor een homogene temperatuurverdeling. Toch wordt ook bij deze intensieve schermgebruikers nog vaak een kier getrokken. Bij navraag blijkt dit vooral uit praktische overwegingen te worden ingesteld. Ergens in de ochtend moet het scherm namelijk een keer open. Dat moment wordt meestal bepaald door de temperatuur van de meetbox boven het scherm, maar als het scherm gesloten is en de ramen boven het scherm flink open staan, wordt het daar maar niet warm. En dan blijft het scherm in de ochtend al gauw te lang gesloten. Eigenlijk zouden de ramen in de ochtend eerst dicht moeten worden gestuurd, de ruimte boven het scherm moeten opwarmen en dan het scherm moeten worden geopend. Zo’n strategie is echter moeilijk om goed in de klimaatcomputer geprogrammeerd te krijgen. Dan kiezen telers toch maar voor een schermkier als methode om de vochtafvoer te vergroten. Daarmee heb je misschien wat meer temperatuurongelijkheid in de nacht, maar is het makkelijker om de temperatuurdip tijdens het open lopen van het scherm in de ochtend te voorkomen.

In het monitoringsproject hebben we beide ontvochtigingsstrategiën voorbij zien komen. Deze blijken qua energiegebruik niet te verschillen. Misschien dat de kasklimaatcomputerfabrikanten in de toekomst een standaard openloop-strategie voor HNT ontwikkelen, net zoiets als de automatische inparkeer-functie van moderne auto’s. Dan kan probleemloos gebruik worden gemaakt van ‘ventileren boven het scherm’ als nauwkeurige vocht-afvoermethode en kan de horizontale temperatuurverdeling nog verder verbeterd worden; die andere pijler van HNT.

Lees via onderstaande link meer over dit project.

Meer nieuws