Schenkeveld Tomaten tevreden over ontvochtiging met slurven boven het gewas
Een van de nieuwe kassen van Schenkeveld Tomaten is voorzien van een ventilatiesysteem. Hiermee kan kaslucht met buitenlucht worden gemengd, weer tot de kastemperatuur verwarmd en dan via slurven boven het gewas uitgeblazen. Het doel van een dergelijk systeem is de kaslucht nauwkeurig te kunnen ontvochtigen. In ieder geval nauwkeuriger dan met schermkieren of raamkieren.
Iedere m3 buitenlucht die je te veel uitwisselt kost energie, en iedere gram vocht die je te weinig afvoert, geeft risico op ziekten of fysiogene afwijkingen. Bovendien is het met slurven eenvoudiger om overal evenveel lucht in te blazen, waardoor de horizontale temperatuurverdeling beter is dan als het met kieren aan het toeval wordt overgelaten.
Verbeterpunten
Wageningen University & Research heeft dit systeem in het eerste gebruiksjaar gemonitord. Uit rookproeven en de inzet van een sensornetwerk bleek dat de temperatuurverdeling inderdaad goed is. Wel zijn er wat verbeterpunten naar boven gekomen. Zo zou de verdeling nog beter kunnen als bij de luchtbehandelingskasten naar de zijkanten wat meer lucht zou worden uitgeblazen. Het lichtverlies van de slurven is een nadeel, maar dat nadeel is klein doordat er slechts een slurf per 40 meter hangt en die is nog transparant ook.
Beter klimaat
De teeltmanager van Schenkeveld ziet de voordelen van het systeem op het kasklimaat: doordat de ingeblazen lucht niet zo koud is als bij schermkieren, valt de droge lucht niet direct naar beneden, maar neemt vocht op uit de verdamping van met name de jongste bladeren van het gewas. De jongste bladeren moeten nog groeien en hebben daardoor een grotere behoefte aan nutriënten dan de volgroeide oude bladeren.
Resultaat
Dankzij de mogelijkheid om overtollig vocht af te voeren, is het schermdoek met 3.800 uren veel ingezet. Hierbij is slechts zelden een schermkier getrokken. Dit heeft uiteindelijk geleid tot een laag energiegebruik van ±28 m3/m2 aan aardgasequivalenten. De hoge gasprijs heeft de besparing ook gestimuleerd, maar deze zuinigheid heeft de productie niet gehinderd. Sterker nog, met een productie van meer dan 81 kg/m2 is Schenkeveld zeer tevreden.
Hoeveel ontvochtigen?
Het nauwkeurig kunnen ontvochtigen brengt de vraag naar voren: hoeveel verdamping en dus hoeveel ontvochtiging heeft een tomatengewas eigenlijk nodig. Hier bestaan wel vuistregels voor (bijvoorbeeld minimaal 15 g/m2.uur), maar niet iedere situatie is hetzelfde. Bijvoorbeeld als de kop van het gewas eruit is dan hoef je je geen zorgen meer te maken over bladrandjes. Ook is gebleken dat de verdamping in de voornacht veel hoger is dan op het moment dat er in de nanacht wordt opgestookt. Het is de vraag of dit altijd wenselijk is.
Maatwerk in plaats van vuistregels
Ontvochtiging kost warmte. Om het warmtegebruik te verlagen moeten we een beter beeld krijgen van de minimaal benodigde verdamping. Bij grove regelingen horen grove vuistregels, maar om het uiterste uit dit soort verfijndere ontvochtigingsregelingen te halen, moeten de vuistregels ook worden verfijnd. De tomatenplant krijgt dan maatwerk geleverd.
