Oogst freesia van gestoomde en ongestoomde zandbedden in Kas2030 in volle gang

Arca Kromwijk, Frank Kempkes, Erik van Os (WUR)

In Kas2030 bij Wageningen University & Research (Glastuinbouw) wordt gestreefd naar een fossielvrije teelt. Omdat de kastemperatuur bij freesia relatief laag is, kon in de vorige winterteelten in de Demokas2030 al een groot deel van de warmtebehoefte ingevuld worden met de warmte van de LED-lampen. In de huidige teelt wordt een hogere etmaaltemperatuur (14°C) aangehouden dan vorig jaar. Hierdoor wordt de teelt versneld, wordt er minder gelucht en gaat er minder warmte en CO2 verloren door de open ramen.

De oogst van deze winterteelt is nu in volle gang. Bij Soleil, Red Passion en Volante zijn de hoofdtakken er net allemaal af en bij Corvette is de oogst van de haken in volle gang.
In de freesiateelt gaat een relatief groot deel van het gasverbruik op aan het stomen. Er wordt twee maal per jaar, na elke teelt, gestoomd. Bij de teelt in zandbedden in de demokas is het gasverbruik voor het stomen al lager dan bij een teelt in kasgrond, omdat het substraatvolume (20 cm zand) al veel kleiner is. Tot dusver is echter nog wel steeds twee keer per jaar gestoomd. Om het gasverbruik nog verder te verminderen moet er dus ook een oplossing komen voor het stomen. Daarom is voor de start van de huidige teelt de ene kashelft gestoomd en de andere kashelft niet. In de gestoomde bedden staat het gewas er bij alle cultivars goed bij en worden veel takken geoogst. In de ongestoomde bedden zijn er nu grote verschillen tussen de cultivars.

Watergift
Bij de gevoelige cultivars blijven de planten in de ongestoomde zandbedden duidelijk achter. Bij de minder gevoelige cultivars staat het gewas er op het oog nog goed bij en moeten productietellingen uitwijzen of er productiederving optreedt als er niet gestoomd wordt. Keuze van minder gevoelige cultivars is dus van groot belang als er niet meer gestoomd wordt. Binnen elke kashelft zijn er ook drie behandelingen met watergift. Een gangbare watergift in de praktijk wordt vergeleken met een kleinere (-25%) en grotere (+25%) watergift. Bij de gevoelige cultivars in de ongestoomde zandbedden lijkt een grotere watergift beter uit te pakken. Op dit moment staan de gevoelige cultivars er bij de grotere watergift wat groener en frisser bij dan bij de normale en kleinere watergift.

Micro-organismen
In de gestoomde en ongestoomde zandbedden worden monsters van het microbioom geanalyseerd om te zien welke verschillen er zijn in bodemleven. Hiermee kunnen onderzoekers zien wat voor nuttige micro-organismen er van nature voorkomen in het zand en op de freesiawortels en of dat bij gevoelige cultivars anders is dan bij ongevoelige cultivars. Als bekend is welke nuttige micro-organismen van nature in het zand en op de freesiawortels overleven, kunnen die in een vervolgteelt gericht worden gestimuleerd. Daarnaast wordt ook gemeten of er verschillen zijn in aanwezigheid van groeiremmende stoffen in het drainwater en in het zand. Bijkomend nadeel van niet stomen is dat achtergebleven knollen van een vorige teelt opslag geven. Dit betekent meer risico op vermenging van knollen van verschillende cultivars en extra arbeid om de opslag weg te halen.

Het onderzoek naar fossielvrij telen in Kas2030 wordt gefinancierd door het programma Kas als Energiebron, hét innovatieprogramma dat energiebesparing en het gebruik van duurzame energie in de glastuinbouw stimuleert. Glastuinbouw Nederland en het LNV trekken hierin samen op.

Fotobijschrift: Freesia in Demokas2030 op 16 maart 2022. Links van de kaspoot de ongestoomde bedden en rechts van de kaspoot de gestoomde bedden met van voor naar achter steeds dezelfde vier cultivars achter elkaar op elk bed.

Meer nieuws