Nieuwe ronde Winterlichtkas: weinig meer is nog niet genoeg

Frank Kempkes (Wageningen University & Research)

In de Winterlichtkas is op 17 december 2018 gestart met een nieuwe ronde hogedraadkomkommers (Hi-Power) met een plantdichtheid van 1.67 pl/m2. Door toppen op 30 januari zijn de planten verdubbeld tot 3.34 stengels/m2. De start was dit keer bijna twee weken eerder dan in voorgaande proeven.

Onder de dubbele beweegbare schermen is dit seizoen ook nog een vast geperforeerd foliescherm bevestigd. Hierdoor kon in de eerste weken een 10 tot 20% hogere RV worden gerealiseerd dan in andere jaren. Uiteraard bespaart het foliescherm ook extra energie. Door de twee beweegbare schermen overdag sneller te openen komt er meer licht in de kas in vergelijking met een gesloten dubbel scherm zonder vast folie. Het foliescherm is, nadat er vanaf 1 februari gaten in zijn gemaakt, op 10 februari weer verwijderd. Omdat er kon worden ontvochtigd, waren hoge RV’s te voorkomen.

Wat heeft extra vroege start opgeleverd?
De  conclusie kan eerlijk worden samengevat als: vrij weinig. De besparing van het vaste folie is in de twee weken extra teelt precies weer weggestookt. De gekozen aanpak heeft het voor de plant niet eenvoudiger gemaakt. Onder het folie kwamen er toch wat broeikoppen, waardoor onderzoekers al vroeg in de teelt in een bepaald stramien van een onregelmatige gewasstand zijn terechtgekomen. Vervolgens werd half april wederom aangeaard. Dit jaar is bewust voor een wat droger substraat gekozen, in combinatie met de hoge substraatmat misschien weer net iets te droog. Het doorwortelen liet namelijk een grote variatie in wortelontwikkeling zien van schitterend tot nagenoeg geen.

Goede productie
De teelt is na 217 dagen beëindigd op 22 juli. Ondanks 5% minder licht in deze periode dan vorig jaar, kwam de productie toch nog uit op 180 stuks van 413 gram per stuk met een totaalgewicht van ruim 74 kg/m2. Extra stengels aanhouden leverde in de proef wel een meerproductie op van 12 vruchten/m2, maar kost ook meer gewasarbeid. Als de standaardbehandeling wordt vergeleken met vorig jaar: toen was de stand op 22 juli 183 stuks met een gemiddeld vruchtgewicht van 438 gram met een totaal van ruim 80 kg. Het aantal vruchten was dus vrijwel gelijk, maar dit seizoen was het gemiddeld oogstgewicht fors lager. De teelt heeft dit jaar 13.7 m3/m2 en vorig jaar 14.5 m3/m2 aan gas gekost.

Verder met LED's
Hoewel deze kas in de winter 10% meer licht door het kasdek laat dan een standaard kas, is dit toch nog niet genoeg licht gebleken om een hoog productieve winterteelt mogelijk te maken. Daarom wordt de kas momenteel omgebouwd om deze te voorzien van een energiezuinig LED-belichtingssysteem. Bij de keuze van het spectrum voor de LED-belichting wordt gebruikgemaakt van de resultaten van de spectrumproeven met komkommer die zijn uitgevoerd in het project ‘LED-licht bij zonlicht’.
Daaruit blijkt dat strekking, bladstand, lichtonderschepping, productie en vruchtkleur worden beïnvloed door het spectrum. De belichtings- en teeltstrategie worden bepaald door modelberekeningen, waarbij we uitgaan van de assimilatenbehoefte van het gewas én het voorkomen van warmteoverschotten. Met het nieuwe teeltconcept voor LED-belichting bij komkommer, waarbij plantdatum, plantbelasting en klimaatinstellingen zijn aangepast aan de belichtingsstrategie, wordt medio september 2019 in de winterlichtkas opnieuw gestart.

Meer nieuws