Nieuwe inzichten in de zandsteenlagen West Nederland Bekken voor Geothermie

Cees Willems (TU Delft)

De Onder Krijt zandsteen in het West Nederland Bekken is op het moment het meest beoogde reservoir voor zowel huidige als toekomstige doubletten in die regio. Dikte en continuïteit zijn cruciale parameters in de verwachtingen van de levensduur van doubletten, de netto energieproductie en mogelijke interferentie tussen naastgelegen doubletten. De onzekerheid in de voorspelling van dikte en continuïteit van dit reservoir wordt mede bepaald door het bestaan van twee conflicterende geologische modellen. In deze studie zijn die twee modellen opnieuw beoordeeld, mede op basis van monsters uit geothermieprojecten van de laatste jaren.

Er zijn analyses uitgevoerd op boorgruis monsters in drie geothermische putten. In deze analyses worden organische resten van onder andere pollen en algen in het sedimentair gesteente onderzocht. Op die manier kan gesteente worden gekarakteriseerd op ouderdom en afzettingsmilieu. Zo kunnen intervallen met de zelfde ouderdom maar verschillend type sedimentair gesteente toch worden gecorreleerd tussen putten. Dit was voorheen niet mogelijk met GR logs die alleen onderscheid maken tussen type gesteente.

Met deze aanpak kon een verschil in ouderdom worden aangetoond tussen de zandsteenreservoirs van de drie verschillende doubletten in het onderzoek. Deze zandstenen verschillen ook nog eens in diepte. Hieruit kon dus worden afgeleid dat de doubletten niet uit één uitgestrekte zandsteenlaag water produceren zoals het geologische model van ‘de Delft Zandsteen’ impliceert. De resultaten wijzen er op dat op verschillende diepte diverse kleinere zandsteenrijke zones voorkomen. Overlap van verschillende zandsteenrijke lagen kan lokaal dikkere zandsteenrijke pakketten opleveren. Dit kan verklaren waarom er grote dikteverschillen zijn gemeten van zandsteenrijke pakketten in de huidige geothermiedoubletten.

Het rapport geeft beschrijft nieuwe modellen die zijn gemaakt op basis van verbeterde kennis van de zandstenen in het bekken. Deze modellen kunnen worden gebruikt voor (1) de voorspelling van diepte van zandstenen en de daaraan gerelateerde boorkosten, (2) dikte van zandsteenrijke pakketten en (3) extrapolatie van reservoir eigenschappen van de zandstenen in verschillende delen van het bekken.

Het project is uitgevoerd als samenwerking tussen TU Delft, Panterra Geoconsultants en TNO en is tot stand gekomen in het kader van de Kennisagenda Aardwarmte van het ministerie van Economische Zaken, LTO Glaskracht Nederland en het programma Kas als Energiebron.

Het eindrapport en een presentatie van het project zijn beschikbaar en vindt u via onderstaande link.

Meer nieuws