Lichtafscherming bespaart energie en maakt temperaturen gelijker

Afgelopen voorjaar is geëxperimenteerd met het volledig gesloten houden van een lichtafschermingsdoek bij belichte rozen. Om te voorkomen dat het te warm en te vochtig werd onder het doek hebben Van der Ende Groep en Boekestijn Elektrotechniek 15 Airmix ventilatoren geïnstalleerd in een afdeling van 3780 m2 in de proefkas. Elke Airmix zorgt voor 4500 m3 koude droge lucht per uur. Door middel van een klep kan ook kaslucht worden bijgemengd. Met 18 m3/m2/uur lucht van boven het scherm kan dus worden gekoeld en ontvochtigd.

Omdat het belangrijk is dat die lucht zo koud en droog mogelijk is, heeft Hoogendoorn een regeling van de luchtramen ontwikkeld die ervoor zorgt dat boven het doek nagenoeg buitencondities heersen zolang het doek gesloten is en de Airmix ventilatoren draaien. In de praktijk komt het erop neer dat grotere raamopeningen aan de luwe zijde nodig zijn dan gebruikelijk, maar ook dat vaker aan de windzijde wordt gelucht.

Deze proefafdeling is van 1 april tot 15 mei vergeleken met een andere afdeling van dezelfde grootte met hetzelfde gewas. Bij een buitentemperatuur van 9°C kan een 1-2°C lagere kastemperatuur gehandhaafd worden, ondanks het feit dat het scherm 100% dicht lag. Dankzij het gesloten scherm en het gedurende een deel van de nacht omlaag stuwen van de lampwarmte door de ventilatoren kon het buisrailnet een lagere temperatuur krijgen. Dat resulteerde in een 26% lagere warmtevraag. Als daar het extra stroomverbruik van de ventilatoren ten opzichte van normale circulatieventilatoren van wordt afgetrokken, resteert een energiebesparing van 16%.

Gelijkere temperatuur
De temperaturen in de afdeling werden gelijker door het gesloten houden van het scherm. Het verschil tussen de warmste en de koudste plek varieerde van 1°C tijdens belichting tot 2°C tijdens de donkerperiode. Bij een kier van 30% liep het verschil tijdens de belichte periode op tot 4°C, terwijl het tijdens de onbelichte periode tot 2°C bedroeg. Uit voorgaande proeven was al bekend dat het hebben van kieren in het scherm tijdens belichten tot grote horizontale temperatuurverschillen kon leiden in het gewas, vooral als gevolg van de invloed van wind. Een gesloten scherm maakt de invloed van verticale valwinden minder groot. Omdat in deze proef een wat ouder, en daardoor poreus, doek hing mag verwacht worden dat bij een nieuw doek of liever nog 2 doeken de invloed van de verticale luchtstroom vanuit de luchtramen nog verder verkleind kan worden. De luchtvochtigheden en vochtdeficiten waren vergelijkbaar met de afdeling waar 30% kier werd aangehouden. Vochtafvoer is dus geen enkel probleem.

Combinatie Airmis en kleine schermkier
Na 15 mei werden de ventilatoren uitgezet en 30% kier in het scherm getrokken omdat de buitentemperaturen opliepen. Maar omdat de temperaturen binnen het gewas dan toch weer ongelijker worden en 97% lichtafscherming voldoende is, wordt de komende tijd toch nog bekeken of een combinatie van Airmix ventilatie en een kleine schermkier toch geen beter resultaat oplevert.