In de autonome kas staat het gewas centraal

Door Anja Dieleman (Wageningen Universiteit en Research)

In de afgelopen jaren is er veel belangstelling voor het ‘autonoom telen’ in de glastuinbouw. De autonomous greenhouse challenges van afgelopen twee winters, met komkommer en tomaat, hebben aangetoond dat het mogelijk is een kas op afstand te sturen. Het lukt om daar efficiënt om te gaan met arbeid en energie en een goede productie te realiseren. De huidige coronacrises maakt de behoefte aan autonoom telen alleen nog maar groter: er is behoefte aan vers, gezond voedsel, en het feit dat er voldoende arbeid is in de kas is niet meer vanzelfsprekend.

Daarom wordt er op dit moment gewerkt aan de realisatie van de autonome kas in het publiek-private samenwerkingsproject AGROS ‘Naar een autonome kas’. In dit project werkt de business unit Glastuinbouw van Wageningen Universiteit en Research samen met veredelingsbedrijven, leveranciers van belichtingssystemen, substraat- en sensorleveranciers, kennis- en netwerkorganisaties voor de tuinbouw en technologiebedrijven uit binnen- en buitenland. Kas als Energiebron draagt hieraan bij via een bijdrage van Stichting KIJK. De basis van dit project is het sturen van de teelt op afstand op basis van plantsensoren. Er wordt dus niet (meer) geregeld op kasklimaat, maar op de stand van het gewas.

Sensoren en algoritmes
Op dit moment loopt de eerste proef van het AGROS project, waarbij onderzoekers van WUR gebruikmaken van de belichte komkommerteelt in de Winterlichtkas. In deze teelt is een groot aantal sensoren geïnstalleerd, die continu metingen doen aan het lichtniveau in het gewas, EC en watergehalte van de mat, wateropname en verdamping via weggoten, sapstroom en stengeldikte en via camerasystemen aan de ontwikkeling van het gewas. De resultaten van deze sensoren worden gecombineerd om na te gaan welke sensoren het meest geschikt zijn om te gebruiken in de algoritmes die de autonome kas moeten aansturen.
Bij het ontwikkelen van deze algoritmes is het belangrijk wat telers zelf de grootste uitdagingen vinden in het regelen van hun klimaat. Om hier achter te komen, is een vragenlijst opgesteld, die door Glastuinbouw Nederland naar komkommertelers is gestuurd. De reacties die zijn binnen gekomen, helpen om prioriteit aan te brengen in de ontwikkeling van de algoritmes.

Stappen in autonoom telen
Met de bestaande en nieuwe sensoren die nu in de Winterlichtkas in gebruik zijn, met de kennis die wordt ontwikkeld op gebied van gewasreacties, sensoren en kunstmatige intelligentie, en de inbreng van de telers via de vragenlijsten, kunnen onderzoekers de ontwikkeling naar autonoom telen verder brengen om in de nabije toekomst toegepast te kunnen worden.

Meer nieuws