Hoe kan energiegebruik worden geminimaliseerd in de opkweek van phalaenopsis?
Door de hoge energieprijzen vallen er zware klappen bij phalaenopsistelers. Het is een plant met bijzondere eigenschappen, waardoor energiebesparende maatregelen die bij andere teelten succesvol zijn, niet altijd zomaar kunnen worden toegepast. Zo kan de temperatuur niet veel worden verlaagd tijdens de 28 weken durende opkweek, vanwege het ontstaan van voortakken. Hoe komen we dan toch tot een energiezuinige teelt? Plant Lighting doet samen met Delphy Improvement Centre onderzoek naar deze vraag.
Omdat phalaenopsis een CAM-plant is die ’s nachts CO2 opneemt, is er een aantal bijzonderheden aan deze plant. Hier heeft Plant Lighting al uitgebreid onderzoek naar gedaan. Een belangrijk inzicht daaruit is dat licht aan het begin en het einde van de dag niet goed wordt benut en dus mag worden gedimd. En gedurende de periode dat de plant licht wel goed benut, mag lichtintegratie worden toegepast. Dit geeft handvatten voor een energiezuinigere teelt.
Elektragebruik gehalveerd
Afgelopen jaar zijn de eerdere inzichten gecombineerd in een demoproef in twee proefkassen in het Improvement Centre. Daarin is een controle-teelt onder SON-T vergeleken met dynamisch dimbare full LED-belichting en een aantal warmtebesparende maatregelen. Er is tussen september en mei vanaf 14 tot 30 weken na oppotten in de warme opkweek geteeld, vervolgens is er gekoeld en afgekweekt. Kort samengevat kan gesteld worden dat er een goede phalaenopsis is geteeld onder LED.
Het elektragebruik was gehalveerd ten opzichte van de controle en het warmtegebruik was niet toegenomen door de overige besparende maatregelen, waaronder geen minimumbuis op dagen dat niet werd gegoten. Het meest opvallende verschil was dat aan het einde van de opkweekfase het totale plantgewicht gelijk was, maar de planten in de LED-kas hadden minder bladgewicht en meer wortelgewicht. Waarschijnlijk vanwege de lagere planttemperatuur in de LED-kas, maar mogelijk speelt ook het lichtspectrum hierin een rol.
Warmtevraag beperken
Komende winter gaat de aandacht uit naar alleen de opkweekfase. Hier ligt de grootste uitdaging in de winter vanwege de hoge etmaaltemperatuur die moet worden gerealiseerd. In klimaatcellen van Plant Lighting worden vier rassen 28 weken lang opgekweekt onder vier verschillende lichtspectra bij twee verschillende dagtemperaturen. Zo wordt duidelijk wat de rol van temperatuur en/of spectrum is. Ook wordt onderzocht of in de nacht een lagere temperatuur kan worden gegeven.
Tegelijkertijd loopt een demo-kasteelt in het Improvement Centre. Naast het minimaliseren van elektra, door daglicht maximaal te benutten en de LED’s te dimmen bij voldoende daglicht, wordt de warmtevraag verder beperkt. Daartoe is de kas uitgerust met maar liefst vier schermen op drie dradenbedden (energie, lichtuitstoot, Harmony PARperfect en alu-isolatie). Verder is er geen inzet van een minimumbuis, een maximale bovenbuis-temperatuur van 40 graden en is er een hijsverwarming om de warmte effectiever bij het blad te brengen.
Dit onderzoek wordt gefinancierd door Kas als Energiebron, de gewascoöperatie potorchidee, Signify, Ludvig Svensson en Sendot. De uitvoering is door Plant Lighting i.s.m. Delphy Improvement Centre en B-Mex. De proef wordt intensief gevolgd en begeleid door een BCO, bestaande uit leden van de gewascoöperatie Potorchidee.
