‘Gerberateelt moet naar fossielvrij, maar nu nog te veel drempels’

Roger Abbenhuijs

In maart 2019 gingen bij Wageningen University & Research in Bleiswijk twee gerberarassen de kas in voor het project ‘Demo’s fossielvrij’, gefinancierd door Kas als Energiebron. Een van de drie kwekers in de BCO is Bart Schouten van Opti-Fleurs in Amstelveen. Een BCO op afstand, want bezoeken aan de kas zijn als gevolg van de coronacrisis even niet aan de orde. Het virus is een van de elementen die van grote invloed zijn op de toekomststrategie van zijn bedrijf, maar er is meer.

Zoals de gehele sierteeltsector voelden ook de gerberatelers heel nadrukkelijk de pijn van de coronacrisis, maar in tegenstelling tot sommige andere producten kende de afzet van gerbera’s geen opleving. “We missen de Russische klanten voor de grootbloemigen. En door een beetje op de rem te trappen qua teelt hadden we te weinig bloemen voor Moederdag, toen de markt iets beter was. Toen was de situatie in ieder geval beter dan vandaag, terwijl we door het kouder telen juist nu meer productie hebben.”
Die lastige marktsituatie weerhoudt Bart Schouten niet om ook gericht bezig te zijn met de toekomst van zijn bedrijf en optimalisatie van zijn teelt. Deelname aan de BCO van de Demo Fossielvrij is daar een onderdeel van. “Het is jammer dat we de proef niet fysiek kunnen bekijken, want een filmpje geeft niet het optimale beeld van de situatie in het gewas.”

Minder duurzaam, meest efficiënt
Zijn interesse in de proef en deelname aan de BCO is tweeledig: enerzijds wil hij graag meedenken over nieuwe ontwikkelingen en weet hij dat de animo onder zijn collega’s voor deelname aan een begeleidingscommissie niet zo groot is, anderzijds hoopte hij inspiratie op te doen voor toepassingen op gebied van energiebesparing voor de geplande bedrijfsuitbreiding van 3 ha. Die plannen zijn om meerdere redenen even doorgeschoven. “Ik was serieus geïnteresseerd om te gaan telen onder LED’s, maar de ontwikkelingen rond de ODE hebben dat enthousiasme al flink getemperd. Als de elektriciteit dusdanig wordt belast, dan is de WKK het meest efficiënt. We hebben dan geen luchtontvochtiging nodig, omdat we genoeg warmte hebben om van het vocht af te komen. Daar komt bij dat ik zonder WKK zuivere CO2 moet inkopen, want we zitten niet in een OCAP-gebied. Ik onderken dat we op termijn naar fossielvrij moeten, maar op dit moment zitten er te veel haken en ogen aan. Natuurlijk is een nieuwe WKK ook een flinke investering, maar die levert nog wel wat op. De marges in de gerberateelt zijn dun, dat is een rem op nieuwe investeringen. De coronacrisis versterkt dat nog.”

Fossielvrij is de toekomst
Dat betekent een stap terug in verduurzaming, maar als het aan Bart Schouten ligt is dat van tijdelijke aard. “Op termijn hoop ik zeker mijn voordeel te kunnen doen van hetgeen ik nu zie in dit demoproject. Dat kunnen ook aspecten van de proef zijn, die bijdragen aan zuiniger telen in onze bestaande kas van 27.000 m2. Nu kiezen we al snel voor een buisje erbij, terwijl dat ook efficiënter kan, zo zie ik bij WUR.”
Zoals gezegd steekt Bart Schouten de kop niet in het zand, naar de toekomst toe moet ook de gerberateelt toe naar een fossielvrije teeltwijze. “Het is interessant om te zien dat je met zo weinig warmte teelttechnisch al zoveel kunt realiseren. Ook de teelt onder LED’s levert verrassende resultaten op. Mijn verwachting was dat een hybride belichtingsstrategie de beste resultaten zou geven, maar nu blijkt dat onder LED’s prima te telen is. LED is uiteraard nog wel een dure hobby, maar het is positief dat leveranciers van lampen hun producten voortdurend verbeteren. Op die manier komt er een moment dat alle puzzelstukjes voor een fossielvrije gerberateelt wel in elkaar passen.”

Meer nieuws