Extra verrood licht leidt tot productietoename in tomatenteelt: praktijktest

Anja Dieleman en Kees Weerheim (Wageningen University & Research, Business Unit Glastuinbouw)

Afgelopen winter heeft er bij Prominent Groeneweg I een praktijkproef gelopen waarbij tomaten werden belicht met extra verrood licht. Het installeren van 30 µmol/m2/s verrood licht als tussenbelichting leverde 11% meer productie op.

In het belichtingsseizoen 2015/2016 heeft Wageningen University & Research Unit Glastuinbouw tomaten geteeld onder LED lampen, waarbij bijbelicht werd met 30 en met 55 µmol/m2/s verrood licht. Dat leverde een productiestijging op van 6% bij 30 µmol/m2/s  verrood en 15% bij de behandeling met 55 µmol/m2/s verrood licht, vooral door een hoger gemiddeld vruchtgewicht. Deze resultaten waren voor de tomatentelers die de proef een aantal malen bezocht hebben, voldoende reden om ook een proef in de praktijk te willen zien, waarbij het verrode licht gebruikt wordt als bijbelichting bij SON-T lampen.

Daarom is in het seizoen 2016/2017 een praktijkproef uitgevoerd bij Prominent Groeneweg I, waarbij het ras Siranzo naast de SON-T belichting bijbelicht werd met verrode LEDs. In de kas werden vier proefvakken van elk 25 meter gelegd, met daarin de volgende behandelingen:

  • 10 µmol/m2/s verrode LEDs boven het gewas (topbelichting)
  • 30 µmol/m2/s verrode LEDs tussen het gewas (tussenbelichting)
  • 10 µmol/m2/s verrode LEDs tussen het gewas (tussenbelichting)
  • Referentie (geen verrode LEDs)

Van het gebruik van 30 µmol/m2/s verrood licht verwachtten we een meerproductie, gebaseerd op de resultaten van het vorige seizoen. Daarnaast wilden de telers graag weten of hetzelfde effect te realiseren zou zijn met minder verrode lampen en dus minder elektriciteit, en of de lampen boven of in het gewas opgehangen zouden moeten worden. Daarom werden de behandelingen 10 µmol/m2/s verrood licht boven of tussen het gewas toegevoegd.

Aan het begin van de teelt strekten de planten met extra verrood licht meer dan de referentie. Echter, dat verschil is niet meer geworden dan 10 cm, en verdween vanaf begin 2017. Op het moment dat de verrode belichting werd afgeschakeld (eind april) was er geen meetbaar verschil meer in plantlengte tussen de planten van de vier behandelingen.

Bevindingen
Verrood licht kan een effect hebben op de bladstrekking: als de plantbelasting te hoog wordt, kan dit leiden tot kleinere bladeren, minder lichtonderschepping en uiteindelijk minder productie. Om de bladlengte te volgen, is er in de proef wekelijks bladlengte gemeten door Prominent. Vanaf januari was er een verschil te zien in bladlengte, waarbij met name de behandeling met 30 µmol/m2/s verrode tussenbelichting iets kortere bladeren had. Aan het einde van de proef was dit verschil in bladlengte ongeveer 3 cm. Omdat dit verschil is op te vangen met het wel of niet blaadjes weghalen uit de kop van de plant, is er niet gestopt met de behandelingen. De verrode lampen hebben volgens planning gebrand tot het einde van de proef, namelijk eind april.

Een belangrijke vraag in dit onderzoek was wat het toevoegen van verrood licht betekent voor de productie. Het bleek dat de behandeling waarbij 30 µmol/m2/s verrood tussenlicht werd gebruikt met 34.6 kg/m2 (week 17) 11% meer productie had dan de behandeling zonder extra verrood licht. Om een meetbaar effect van verrood licht te krijgen bleek 10 µmol/m2/s te weinig; dit leverde maar 1-2% productiestijging op.

Gedurende de proef is er een aantal keer gemeten aan de kwaliteit van de tomaten. In januari waren er nog geen meetbare verschillen In februari en maart bleek dat de smaak van de tomaten onder alle behandelingen met verrood beter was dan zonder verrood, en de tomaten uit de behandeling met 30 µmol/m2/s tussenbelichting kwamen het beste uit de test. Naar het einde van het belichtingsseizoen verdwenen deze effecten weer.

Dit project wordt gefinancierd door de telers(verenigingen) Harvest House, Prominent, Tasty Tom, Looye, RedStar en The Tomato Company en het programma Kas als Energiebron. Dit is het innovatie- en actieprogramma van LTO Glaskracht Nederland en het ministerie van Economische Zaken.  

Meer nieuws