Eindrapport: Lichtbenuttingsefficiëntie onder LED-belichting bij gerbera
In de gerberateelt wordt al veel LED-belichting toegepast om op energie te besparen. Telers constateren dat de bloemtakproductie per mol licht achter blijft ten opzichte van eerder onder SON-T belichting. Het doel van dit onderzoek is om te achterhalen óf en zoja waarom de bloemtak-productie onder LED-belichting lager is dan onder SON-T.
Er zijn twee experimenten uitgevoerd in klimaatcellen van Plant Lighting waarin het winterseizoen is gesimuleerd. Productie van gerbera onder SON-T is vergeleken met die onder LED (R89% G5% B6%). Daarnaast zijn meerdere varianten LED-belichting getoetst, die een eventueel verschil in productie tussen SON-T en LED zouden kunnen verklaren.
Experiment 1
In experiment 1 liet cultivar Madeira geen enkel productieverschil zien. Cultivar Kimsey produceerde 13% meer bloemtakken onder SON-T dan onder LED RGB (beiden 11.5 uur daglengte). Echter, dit kon niet verklaard worden vanuit de overige LED-behandelingen: de toevoeging van verrood licht, een hogere planttemperatuur, en meer of minder verschil tussen dag- en nachttemperatuur (DIF) gaven geen productieverhoging.
Experiment 2
In experiment 2 is alleen cultivar Kimsey getoetst op de dubbele oppervlakte. Nogmaals is SON-T tegenover LED RGB bij 11.5 uur daglengte getoetst en ditmaal produceerde het gewas niet meer bloemtakken onder SON-T. Bij 10 uur daglengte produceerde SON-T wel meer dan LED RGB, maar niet veel meer dan de LED-behandelingen bij 11.5 uur. Ook nu kon meerproductie onder SON-T niet worden verklaard vanuit de ditmaal getoetste LED-varianten met een groter aandeel wit en met toevoeging van nabij-infrarode stralingswarmte.
Resultaten
Er is dus geen consistente meerproductie gemeten onder SON-T dan onder LED. Het feit dat Kimsey in experiment 1 meerproductie gaf onder SON-T lijkt toeval, want dit resultaat kon niet zuiver worden gereproduceerd in experiment 2. Ook alle logische factoren die een verschil in productie onder SON-T tegenover LED RGB zouden kunnen verklaren (lichtspectrum, stralingswarmte, temperatuur) bleken geen effect te hebben. Als er al reproduceerbare productieverschillen zijn, dan zijn die hooguit klein en is een veel groter opgezet experiment nodig om dit aan te kunnen tonen. Dan rest nog de vraag waarom in de praktijk dan wel een fors lagere bloemtakproductie per mol licht wordt ervaren onder LED-belichting. Mogelijk zijn de gerealiseerde lichtsommen onder LED hoger wat de productie per mol licht kan verlagen, of speelt het microklimaat in een met LED belichte kas een rol.
Dit project is uitgevoerd door Plant Lighting en gefinancierd en gecoördineerd door Kas als Energiebron, een innovatieprogramma van LVVN en Glastuinbouw Nederland. Mede mogelijk gemaakt door de gewascoöperatie gerbera en Signify. De proef is gevolgd en begeleid door telers.
