Eerste interessante bevindingen ‘Diffuus kasdek, maak het eens helder’

Frank Kempkes (WUR)

Dat diffuus glas zorgt voor een betere verticale en horizontale lichtverdeling in de kas, wat resulteert in een hogere productie, is in onderzoek al meerdere malen aangetoond. Steeds meer telers die nieuw bouwen kiezen daarom voor diffuus glas. Toch kan er nog niet worden gesproken van een nieuwe standaard en is het voor telers niet altijd duidelijk wat het effect van diffuus glas op de productie in de praktijk betekent.

Daarnaast wordt er in de praktijk regelmatig gewezen op een toename in energiegebruik bij toepassing van diffuus glas, dit zou het resultaat zijn van verhoogde uitstraling en lagere koptemperaturen in de wintermaanden.
Dit is echter in projecten en vergelijkende experimenten rondom diffuus glas nog nooit aangetoond. In het project ‘Diffuus licht maak het eens helder’ worden de productie en klimaatgegevens van meerdere telers, die zowel een kas met helder glas als een kas met diffuus glas hebben, gemonitord en met elkaar vergeleken om het effect van diffuus glas op productie en energiegebruik te verhelderen. Het project is een initiatief van Kas als Energiebron, het onderzoek wordt uitgevoerd door Wageningen University & Research in Bleiswijk.

Eerste resultaten
In dit project doen tien komkommer-, tomaten- en aardbeientelers mee. Het afgelopen jaar hingen er PAR-sensoren in kassen van een aantal van de deelnemende telers om het lichtniveau in beide kassen te meten. Daarnaast zijn de klimaatgegevens de glaseigenschappen en de opzet van het kasdek van de deelnemende telers geanalyseerd. Er wordt alleen op bedrijfsniveau een vergelijk gemaakt tussen de heldere en diffuse kas. Uiteindelijk is het doel om tot een nieuwe vuistregel te komen tussen de Hortiscatter (de nieuwe naam voor de mate van lichtverstrooiing, zie deze link) en productie. Op dit moment kunnen onderzoekers zo’n duidelijk verband nog niet helemaal destilleren uit alle verzamelde gegevens maar er zijn al interessante zaken die opvallen.

Productie & LUE
Bij bijna alle deelnemende telers in dit project wordt een hogere productie per m2 behaald in de diffuse kassen ten opzichte van de heldere kassen. Om beide kassen eerlijk met elkaar te vergelijken en om het aandeel van het diffuse licht op de productie te onderzoeken, wordt de parameter Light Use Efficiency (LUE) gebruikt. Dit is het gewicht aan geoogst product die wordt gevormd per mol licht. De LUE wordt berekend door de oogst te delen door de lichtsom en is dus afhankelijk van de absolute lichtsom. Hierdoor worden eventuele transmissieverschillen tussen de kassen uitgefilterd. Uit de eerste analyses blijkt dat de LUE onder diffuus glas gemiddeld tussen de 2 en 9% hoger is ten opzichte van helder glas.

Energieverbruik
Na een eerste analyse lijkt het erop dat de deelnemers een iets hogere temperatuur aanhouden in de diffuse kas waardoor het energieverbruik per m2 gemiddeld iets hoger uitvalt vergeleken met de heldere kassen. Echter, het energieverbruik per 1 kg productie ligt voor de meeste bedrijven minimaal gelijk of is zelfs iets lager voor de diffuse kas ten opzichte van de heldere kas. Hoeveel dit precies is moet nog blijken uit verdere analyse en uit een aantal nu nog missende gegevens. Immers de kassen met een diffuus kasdek zijn nieuwer en hebben bijvoorbeeld betere schermdoeken, minder lekventilatie of andere klimaatsystemen.

Inzichten uit de praktijk
Deze eerste resultaten worden nu met de betrokken telers besproken. Onderzoekers van WUR vragen de telers om hun eigen bevindingen en ervaringen met hen te delen en nemen deze mee in het onderzoek. Bekend is dat het eindresultaat van een teelt van vele factoren afhankelijk is. Misschien is er in één van de kassen wel net iets meer plantuitval geweest door Botrytis of virus. Dit najaar loopt het project ten einde en wordt het hopelijk eindelijk helder wat het effect van diffuus glas is ten opzichte van helder glas op de productie en het energieverbruik in praktijkkassen.

Dit onderzoek is gefinancierd vanuit het programma Kas als Energiebron. Dit is het actie- en innovatieprogramma van het Ministerie van LNV en Glastuinbouw Nederland.
 

Meer nieuws