BEST-kas laat goede resultaten zien met houtig kleinfruit

De BEST-kas bij Wageningen University & Research Glastuinbouw in Bleiswijk, die gedekt is met noppenfolie, kende in 2020 twee teelten: in het voorjaar framboos en in het najaar braam. Het doel om met beperkt verbruik van CO2 en energie een goede productie te halen is bereikt. Daarnaast laten de op 1 februari 2021 geplante gele courgettes laten de eerste bloei al weer zien.

In het voor- en najaar, met respectievelijk het ras Diamond Jubilee (framboos) en Loch Tay (braam), zijn vorig jaar twee teelten uitgevoerd in de BEST-kas. Dit is een multi-tunnel kas gedekt met noppenfolie en speciaal ontworpen voor teelten met beperkte warmtevraag om ook voor deze teelten te verkennen hoe tot een klimaatneutrale teelt te komen. Uitgangspunten zijn ook dat productie het liefst nog stijgt en de productkwaliteit minimaal behouden blijft. Daarmee kwam twee jaar telen met houtig kleinfruit in deze kas tot een einde, tijd om de balans op te maken.

Mooie prestatie
De voorjaarsteelt is 9 januari 2020 geplant met 2 canes per pot om tot een cane dichtheid van 2.16 canes/m2 te komen. Rond 1 april zijn de eerste vruchten geoogst en in de laatste week juni de laatste. Door de mooie omstandigheden was dit een langgerekte teelt en de teller stopt bij krap 4.4 kg/m2 klasse 1 met een gemiddeld vruchtgewicht van 5.2 gram/stuk. Klasse 2 is er 260 gram/m2 geoogst. Gepland was een oogstperiode van 9 weken terwijl er uiteindelijk een kleine 13 weken is geoogst. Al met al prima resultaten. Daarbij is er in totaal nog geen 4 m3/m2 aan gas gebruikt en is er in totaal 7.1 kg CO2 per m2 gedoseerd. Waarvan 4.5 kg/m2 CO2 extern moest worden aangekocht.
De najaarsteelt met braam is vervolgens op 9 juli gestart en deze is 11 november afgerond. Hier zijn 3 canes per pot gebruikt om tot een cane dichtheid van 4.3 canes/m2 te komen. Het ras Loch Tay heeft een goede smaak, maar produceert wat minder dan het standaardras, zeker in de herfst. Het is een typisch voorjaarsras en dan is de verwachte opbrengst ongeveer 5 kg/m2 , maar in verband met gebrek aan plantmateriaal toch in het najaar gebruikt. In onze najaarsteelt in de BEST-kas is in totaal bijna 4,5 kg/m2 geoogst, waarvan nog geen ons klasse 2, dat is een mooie prestatie. In de najaarsteelt is 2.5 m3/m2 aan warmte gebruikt en is er 6.2 kg CO2 gedoseerd, waarvan er 4.7 kg/m2 extern ingekocht moest worden; de rest komt uit het aardgas.

Boven prognose
Er is in deze twee teelten maar eenmaal met een chemisch middel ingegrepen, in verband met een aantasting van bladwespen in de bramen. Dit is een voor ons onbekend fenomeen waardoor er wel wat vraat aan het blad is geweest. Dat moet een nadelig effect op de productie hebben gehad. De andere plagen zijn biologisch goed onder controle gebleven.
Al met al zijn we bijzonder tevreden met de resultaten van de eerste vier teelten in deze kas met framboos en braam. In beide jaren is rond de 7 m3/m2 gebruikt. Uitdaging bij deze luchtige teelten is het CO2 gebruik in de hand te houden, zeker in een kas met zoveel ventilatiecapaciteit als de BEST-kas, doorlopende nokluchting en zijgevelventilatie. De doseercapaciteit reduceren tot 25 kg/ha/uur, als de ramen meer dan 50% geopend zijn, is dan een belangrijke stap. Eventueel zouden we kunnen denken aan het afschakelen van de CO2-dosering als er meer dan 75% (gesommeerde) raamstand is. Productietechnisch zijn de onderzoekers ook bijzonder tevreden. Er is altijd boven de prognoses geëindigd. Alleen de eerste teelt was er net wat teveel klasse 2 product. Dit is in de volgende teelten verbeterd.

Uitdaging in courgette
Intussen is in de BEST-kas overgestapt op courgette. Op 3 februari is het gele ras Golden Glory in een dichtheid van 1.2 planten/m2 geplant. Doelen dit jaar zijn twee teeltronden te maken, niet meer dan 12 kg CO2 te doseren, het piekverbruik te beperken tot niet meer dan 1 m3/m2/week (0.15 m3/m2/dag) en het hele jaar onder de 10 m3/m2 te blijven. De frisse week in februari plaatsten de onderzoekers dus direct voor een uitdaging. Op weekbasis hebben we met 1.0 m3/m2 in week 5 nog precies aan de doelstelling voldaan, maar op dagbasis zijn zondag 7 en maandag 8 februari met respectievelijk 0.18 en 0.17 m3/m2 buiten de boot gevallen. Koud, wind en geen licht en toch een etmaal van 17oC willen handhaven, dat was net te uitdagend.

Dit onderzoek is gefinancierd vanuit het programma Kas als Energiebron. Dit is het innovatie- en actieprogramma van Glastuinbouw Nederland en het ministerie van LNV.

Meer nieuws