Besparing belichting tomaat door afstemming op assimilatenbehoefte
Door de belichting af te stemmen op de assimilatenbehoefte van tomaat is er een flinke energiebesparing te halen. Dat blijkt uit onderzoek van Plant Lighting, Ecocurves en Photosyntax.
Om belichting zo doelmatig en energiezuinig mogelijk in te zetten, is het van belang dat de belichting goed wordt afgestemd op de assimilatenbehoefte van het gewas. Dat vergt berekening van de assimilatenbehoefte (sink) en assimilatenproductie (source) op gewasniveau. Versimpelde methoden zoals lichtintegratie zijn in de basis incorrect, omdat de lichtsom niet één op één vertaald kan worden in de geproduceerde assimilatensom.
Met het model Explorer Kasklimaat is onderzocht of een dagelijkse regeling van de belichting energie bespaart. De seizoensbehoefte aan assimilaten van het gewas is geschat door simulatie van volledig belichte seizoenen tussen 1957-1958 en 2014-2015. Gedurende het belichtingsseizoen verandert de assimilatenbehoefte volgens een vrijwel vast patroon. Dat biedt de mogelijkheid om met behulp van de weersvoorspelling aan het begin van elke dag de belichting zodanig af te regelen dat de productie van assimilaten de behoefte niet overschrijdt.
In een simulatie van het ras Tourance leverde dat een besparing op van ca. 100 kWh m2 (ruim 25% van het verbruik) ten opzichte van een dagelijkse belichting van 18 uur. Die besparing gaat ten koste van ca. 1.7 kg/m2 vruchtgroei (totale vruchtgroei, dus geoogst + ongeoogst) en kost ca. 169 MJ/ m2 extra warmte. Opgemerkt moet worden dat deze simulatie een indicatie geeft van waar besparingen te behalen zijn. Het wil niet zeggen dat de werkelijke besparingsgetallen realistisch zijn voor de praktijk, omdat de praktijk bijvoorbeeld niet het gehele belichtingsseizoen voluit 18 uur per dag belicht. De periode waarin assimilaten beschikbaar zijn voor groei en onderhoud speelt bij de grootte van de besparing een belangrijke rol. Proeven zullen moeten uitwijzen wat de beste strategie is om de besparing te realiseren, een goed belichtingsplan of een dynamische regeling van de dagelijkse belichting.
Het eindrapport van het project is beschikbaar en vindt u via onderstaande link.
Dit project is tot stand gekomen door een bijdrage vanuit het programma Kas als Energiebron, het innovatie- en actieprogramma van het ministerie van Economische Zaken en LTO Glaskracht Nederland en mede gefinancierd door de Stichting Programmafonds Glastuinbouw.
