Volop ontwikkelingen bio-energie
Vrijdag 12 december vond vanuit het Programma Kas als Energiebron de bijeenkomst Studiegroep bio-energie plaats bij de afvalenergiecentrale ARN in Weurt bij Nijmegen. De onderwerpen groene CO2 en CO2 neutraal telen werden van diverse kanten belicht. De nieuwe ontwikkelingen die aan de orde kwamen leverden veel interessante discussies op.
In zijn inleiding deelde organisator Sander Peeters van EnergyMatters zijn zorgen omtrent de SDE+ voor 2015. Daarin wordt ook de bij- en meestook van hout in kolencentrales opgenomen. “Als alle centrales daarvoor intekenen, betekent dat een bedrag van € 5 miljard, terwijl het totale SDE+ budget €3,5 miljard bedraagt. Dat zou roet in het eten kunnen gooien voor kleine initiatieven mochten de centrales in de vrije categorie van de SDE+ indienen.”
Volgens Jolanda Mourits van EZ en het programma Kas als Energiebron (kaE) zal de MEI, een investeringssubsidie van 40%, pas in 2016 en 2017 worden opengesteld. Deze subsidie is bedoeld voor innovatieve projecten. De houtketel hoort daar niet meer bij, mogelijk nog wel de hout- en vergister-WKK.
De IMM/IRE-subsidieregeling kan volgens Mourits interessant zijn voor telers. Dat komt door de focus op Het Nieuwe Telen en de aansluiting op warmte-, biogas- en CO2- netwerken. De subsidie betreft 25% van de investering en de regeling zal vroeg in 2015 worden opengesteld. Daarnaast heeft EZ met de EIA en MIA/Vamil belastingaftrekmaatregelen die een rendement van tot 11% van het investeringsbedrag opleveren. Deze maatregelen mogen niet meer gecombineerd worden met SDE+. Daarnaast moet je als tuinder wel winst maken.
Emissienorm NOx verruimd
Sander Peeters had goed nieuws over de huidige emissienorm van NOx voor houtstookketels van 1-5 MW binnen het Activiteitenbesluit. Die wordt verruimd van 200 naar 275 mg/m3. Daarmee kunnen bestaande en nieuwe houtgestookte ketels vanaf de tweede helft van 2015 makkelijker aan de norm voldoen. De 200 mg/m3 was in de praktijk niet haalbaar, waardoor de rentabiliteit van houtstookketels onderuit werd gehaald door de enorme investering in rookgasreiniging. Verder is voor kleine ketels tot 400 kW de stofmeting komen te vervallen. Wel dient een meetrapport van de leverancier aan te tonen dat aan de emissienorm wordt voldaan. En voor ketels kleiner dan 1 MW wordt de meetonzekerheidseis verruimd naar 40% van de emissiegrenswaarde. “Dit toont aan dat de overheid wel degelijk naar de praktijk luistert”, aldus Peeters. Daarnaast was er onduidelijkheid over de meet en keuringsfrequentie. De ketel moet iedere twee jaar worden gekeurd op energiezuinigheid, een optimale verbranding en veilig functioneren. Een emissiemeting dient dus alleen plaats te vinden bij ingebruikname van een nieuwe ketel of wanneer een andere emissie-eis van kracht wordt. In de praktijk komt dit neer op slechts één meting.
Preferred supplier door label
Ben Flipse van Potplantekwekerij & geothermie Ammerlaan The green Innovator in Pijnacker vertelde over het Geo-Well label, waarmee tuinders zich met aardwarmte als duurzame energiebron op de markt willen profileren. Het label wordt via steeketiketten, een folder en een website bij de handel en consumenten onder de aandacht gebracht. Volgens Flipse reageren zowel consumenten als retailers positief op het label. “Een meerprijs krijg je er niet mee. Wel hopen we als ‘preferred supplier’ gekozen te worden boven telers met fossiele energie. Verder is dat nog niet onderzocht.” Belangrijk voor de initiatiefnemers is om het label betaalbaar te houden. Peeters ziet mogelijkheden voor telers met bio-energie-installaties om zich met een label te profileren. Echter dient zo’n label wel breed gedragen te worden door glastuinders met bio-energie en niet ingehaald te worden door MPS A+.
Immanuel Jorg van Cato Engineering heeft een installatie ontwikkeld waarmee praktisch zuiver CO2 uit rookgas van een houtstookketel gehaald kan worden. Dat gebeurt met amines die de CO2 binden. De gebonden CO2 kan vervolgens opgeslagen worden en aangewend worden voor CO2 bemesting door deze met warmte uit te dampen. Het is een oude en bewezen techniek, maar nog nauwelijks bij houtketels gebruikt. Voorzien is dat de installatie in de eerste helft van 2015 bij paprikakwekerij Vink Sion in Beetgum in gebruik wordt genomen.
CO2 uit groen afval
De rondleiding op de ARN afvalenergiecentrale voerde de deelnemers langs de installatie waarmee 2,5 miljoen m2 biogas wordt geproduceerd met het vergisten van groen afval. Bij het opwerken naar groen gas komt CO2 vrij dat, net als bij de installatie van Delta Milieu Composteren in Alphen aan de Rijn, nu geleverd wordt aan OCAP. In Nederland zijn er nu drie projecten waarbij groene CO2 geleverd wordt aan de glastuinbouw.
OCAP neemt deze CO2 af om vooral de vraag op piekmomenten in de zomer op te vangen en als back-up. Dat zei OCAP directeur Jacob Limbeek, die zich ook realiseert dat een bedrijf als ARN niet alleen op piekdagen wil leveren. Daarom wil Limbeek meerdere afzetmogelijkheden zoeken, ook buiten de tuinbouw. Hij benadrukte dat voordat de CO2 aan het OCAP-net wordt toegevoegd de kwaliteit van de CO2 bij iedere levering wordt getoetst.
Limbeek vertelde verder dat OCAP ook buiten het huidige net, andere tuinbouwgebieden van CO2 wil gaan voorzien. Het bedrijf kan een verbinding leggen tussen een bron en tuinders. Om dat rendabel te maken moet er voldoende vraag van minstens tientallen hectares en voldoende aanbod zijn. Het OCAP-net levert nu zo’n 400.000 ton aan zo’n 600 glastuinders met circa 2000 hectare glas.
