Marktpositie WKK, op korte termijn op dieptepunt, herstel op lange termijn

De marktpositie van netleverende WKK in de glastuinbouw is ten opzichte van de positie in het voorjaar van 2014 verbeterd. Op basis van de forwards ziet de situatie er voor 2015 beter uit dan een halfjaar geleden of eerder. Hierbij speelt dat het stroomtekort in België, door stilstaande kerncentrales, extra export oplevert en daarmee druk haalt van de Nederlandse markt.

Wel zijn de spotmarktprijzen in 2015 moeilijk voorspelbaar. Zij zullen sterk beïnvloed worden door het moment dat de drie nieuwe kolencentrales online komen en het moment dat de oude kolencentrales van het net gaan. Ook het moment van weer in bedrijf komen van kerncentrales in België speelt een rol. Handel op de korte termijn heeft dus meer risico’s in zich dan in 2014.

Vanaf 2018 gaat de markt zich geleidelijk herstellen. Het is daarvoor wel essentieel dat de afspraken in het SER-Energieakkoord ten aan zien van het sluiten van 5 oude kolencentrales worden uitgevoerd. Met het uitvoeren van de plannen uit het SER-energieakkoord voor de opwekking van duurzame elektriciteit in Nederland zal de marktprijs merkbaar volatieler worden. Het aantal uren met lage prijzen zal stijgen, maar het aantal uren met hoge prijzen eveneens. Import uit Duitsland komt onder druk te staan door de ‘Atomaustieg’ en het afschaffen van de kolenbelasting in Nederland, waardoor het kostprijsverschil lager wordt.

Marktpositie 2015 en 2018
Uit het bovenstaande volgt dat de marktpositie voor 2015 licht is verbeterd, maar nog altijd niet interessant voor (her)investeringen in netleverende WKK. In 2018 is de positie vervolgens weer licht verbeterd ten opzichte van 2015. Flexibiliteit wordt steeds belangrijker. De draaiuren nemen in 2018 wel verder af tot circa 2800 uur per jaar. Investeren in WKK voor netlevering is nog niet interessant.

Het inzetten van en investeren in WKK voor eigen belichting blijft rendabel.

Perspectief 2021
Voor de langere termijn wordt uitgegaan van de doorontwikkeling van duurzaam vermogen (zon en wind) zoals afgesproken in het SER Energieakkoord. De volatiliteit in prijzen zal daardoor groter worden met momenten waarop veel zon en wind de prijs drukken tot een zeer laag niveau en momenten met weinig zon en wind waarbij gascentrales bij moeten staan om in de maximale vraag te voorzien. Richting 2021 zal ook de netto import uit Duitsland sterk afnemen door het uit bedrijf nemen van kerncentrales. Hierdoor gaat de merit order in Duitsland opschuiven waarbij daar eveneens de maximum prijzen door aardgasvermogen bepaald worden.

De wisselingen in belasting voor het fossiele vermogen (vraag min duurzame productie) worden groot met momenten van bijna geen fossiele productie en momenten van maximale productie. Dit betekent dat snel in bedrijf komen en snel opregelen belangrijk wordt. Kolencentrales kunnen dit maar zeer beperkt en zullen daarom periodes niet kunnen draaien wat weer tot meer draaiuren voor gasvermogen leidt.

Dit biedt kansen voor de gasmotor WKK’s. De snelle en flexibele inzet maakt gasmotoren uiterst geschikt voor deze markt omstandigheden. Een hogere (betere) waardering voor flexibiliteit zal de marktpositie van gasmotor WKK verder verbeteren. Draaiuren voor netlevering nemen in 2021 weer toe tot ca 3300 uur per jaar en extra inkomsten zullen uit flexibiliteit gegenereerd kunnen worden. Het investeren in nieuwe netleverende WKK komt dan, bij de genoemde uitgangspunten, langzaam weer in beeld.

Over de barometer
Najaar 2014 - De barometer is tot stand gekomen als onderdeel van Kas als Energiebron in opdracht van Productschap Tuinbouw, LTO Glaskracht Nederland en het Ministerie van Economische Zaken

Energy Matters is een onafhankelijk adviesbureau op het gebied van energiebesparing en decentrale opwekking met WKK en duurzame energie.

Meer informatie over de marktpositie van netleverende WKK vindt u in het rapport 'Barometer marktpositie glastuinbouw WKK najaar 2014'.

Meer nieuws WKK & restwarmte