Doel:
Het doel is een energiezuinig totaalconcept te ontwikkelen aan de hand van inzichten uit eerder onderzoek dit en te demonstreren. Met de kennis kunnen telers aan de slag met energiezuinige maatregelen zoals lichtspectrum, sturing van klimaat bij LED, telen met aangepaste lichtintensiteit per teeltfase en plantdichtheid in relatie tot temperatuur en lichtsom.
Projectbeschrijving:
Lelie is een belangrijk gewas met een areaal van een kleine 200 ha. De afgelopen jaren is al veel geleerd over de reactie van lelie op licht en CO2. Zo blijkt lelie met CO2 dosering, wat in de lelieteelt nog niet toegepast werd, met minder belichting eenzelfde kwaliteit behaald te kunnen worden. De eerste teeltweken in de kas bleek lelie zijn energie vooral nog uit de bol te halen, en pas na 3 tot 4 weken was wel fotosynthese nodig voor groei. Die eerste teeltweken blijkt belichting met een hele lage intensiteit voldoende. En afgelopen jaar bleek dat lelie redelijk goed onder full-LED geteeld kan worden mits bij lelies van het Oriëntal-type verrood aan het spectrum toegevoegd wordt. Deze inzichten hebben een aanzienlijk aantal lelietelers er al toe bewogen om daadwerkelijk LED-belichting op hun bedrijven te willen gaan toepassen. De volgende stap is inpassing van deze inzichten in een energiezuinig totaalconcept zoals nu voorgesteld.
De kasproef vindt plaats van september 2021 tot mei 2022:
De kwaliteit van de lelies in dit experiment was meestal goed en verschilde weinig tussen de twee lichtspectra. Het H-Wit-spectrum verkortte de teeltduur met één tot twee dagen, waarschijnlijk doordat het de temperatuur iets verhoogde. Huidmondjesgeleiding en bladkwaliteit waren niet hoger onder het H-Wit-spectrum. Een verhoogde plantdichtheid verlaagde het takgewicht iets, hoewel dat varieerde per trek en per cultivar. Als het takgewicht lager werd, resulteerde dat meestal niet in takken van slechte kwaliteit, hoewel de hoogste plantdichtheid bij cv. Zambesi in trek 2 minder knoppen per tak gaf. De trekduur werd niet of nauwelijks langer door een hogere plantdichtheid. Afhankelijk van het marktsegment waar de teler zich op richt is het verhogen van de plantdichtheid dus een veelbelovende manier om meer te kunnen produceren op hetzelfde kasoppervlak.
Effect op bladkwaliteit
De bladkwaliteit was in het algemeen redelijk goed tot goed, behalve bij cv. Marlon in met name de tweede trek (chlorose) en in de eerste trek bij cv. Brindisi (bladpunten door calciumgebrek). Zowel de bol- en substraatkwaliteit als de hoge luchtvochtigheid kunnen hieraan hebben bijgedragen. Er was geen effect van lichtspectrum of plantdichtheid op de zichtbare bladkwaliteit. Geregeld haalden de lelietakken de gewenste lengte van 90 cm niet. Dit kan verschillende oorzaken hebben gehad, zoals een te korte voortrek en de relatief hoge belichtingsintensiteit. Het probleem kan waarschijnlijk worden voorkomen door een voldoende lange voortrek, door pas later in de teelt het licht op te schakelen en/of door een grotere DIF toe te passen. Lichtspectrum, en opmerkelijk genoeg ook plantdichtheid, hadden geen consistent effect op taklengte.
Ervaring met klimaatsturing
Vanwege het ±19% hogere gebruik aan elektriciteit bij het H-Wit-spectrum en de even goede prestaties onder beide spectra, is het L-Wit-spectrum meer aan te bevelen dan een spectrum met een hoger aandeel witte LED. Een vrijwel fossielvrije lelieteelt onder full-LED lijkt binnen handbereik. Het gasverbruik voor verwarming was in totaal 13.3 m³ m⁻², waarbij alleen in de zomer (half mei tot derde week van september) niet geteeld is. Er zal ervaring moeten worden opgedaan met de klimaatsturing om de optimale bladkwaliteit te bereiken onder full-LED belichting met een minimale aanvullende warmte-input.
| Projectnummer | 20183 |
|---|---|
| Startdatum | 01-07-21 |
| Einddatum | 31-12-22 |
| Afgerond | Ja |
| Budget | €334.697 |
| Uitvoerder | Plant Lighting ism Delphy Improvement Centre |
| Document |
