Duurzaam sturen met licht

Beschrijving

Tot nu toe is er alleen onderzoek gedaan voor Hortiscatter waardes (mate van diffusiteit / lichtverstrooiing) tot ca. 50%, omdat materialen met een hogere Hortiscatter niet beschikbaar waren. Modelberekeningen geven aan dat een bredere lichtverstrooiing (hogere Hortiscatter) nog betere resultaten geeft t.a.v. lichtbenutting en er juist meer licht toegelaten kan worden zonder gewasschade. Daarmee kan het zonlicht effectiever benut worden, en kan het gebruik van belichting verminderen. Er is nog geen onderzoek gedaan naar de effecten van verschillende (en hogere) Hortiscatter gedaan. Met behulp van schermdoeken, tijdelijke coatings of kasdekmaterialen is niet alleen de verstrooiing van het licht aan te passen, maar ook het lichtspectrum (fotoselectieve materialen). Er is in de afgelopen jaren wel kennis opgedaan over hoe verschillende LED lichtkleuren de groei en ontwikkeling van planten beïnvloeden. Veel van de kennis over de effecten van lichtspectrum op het gewas is statisch: er is gedurende de hele dag met een zelfde lichtspectrum belicht. Er is echter behoefte aan kennis over hoe het lichtspectrum gedurende de dag en gedurende de teelt effect heeft op het gewas. Dan is het niet meer alleen een zaak van belichting, maar ook van het effectief benutten van het zonlichtspectrum, dat verandert kan worden door het gebruik van fotoselectieve coa-tings of schermen (door bijvoorbeeld groen licht weg te schermen met als doel planten compacter te houden).

Doel

1. Wat is het effect van een zeer hoge Hortiscatter (50-100%) op kasklimaat en gewasgroei bij dezelfde hoeveelheid licht.
2. Hoe kan de benutting van zonlicht en lamplicht verbeterd worden? Hiervoor is kennis nodig van LED lichtkleuren op plantvorm, lichtonderschepping en groei. Dit wordt gedaan voor een aantal perkplanten en potplanten.

Telers kunnen met deze kennis de juiste keuze maken t.a.v. kasdekmaterialen / schermen t.a.v. lichtverstrooiing / Hortiscatter en het spectrum voor LED belichting.

Aanpak

Werkpakket 1. Het effect van Hortiscatter wordt getest op een aantal gewassen waarin veel geschermd wordt. Er wordt een inventarisatie en metingen gedaan van verschillende materialen met verschillen in Hortiscatter, met verschillende patronen van lichtverstrooiing, maar dezelfde hemisferische transmissie. Met de gekozen schermmaterialen wordt een via kas in kas principe een aantal materialen getest in de periode van maart tot september met de perkplanten petunia en impatiens en de potplanten ficus en calathea.

Werkpakket 2. Bepalen effecten van dynamische lichtspectra op groei, ontwikkeling, strekking en bloei van een aantal pot- en perkplanten. Dit wordt gedaan op basis van bijbelichting met LED licht en door het veranderen van de samenstelling van natuurlijk licht met fotoselectieve coatings of schermen.

• Taak 1. Selectie van gewassen en test op effecten van lichtspectra. Een aantal rassen van petunia, tagetes, impatiens, pelargonium en viola wittrockiana worden gescreend op gevoeligheid van lichtspectra waarbij een keus gemaakt wordt. Met deze keur wort een denkkader en proefopzet bedacht om dynamische lichtspectra (varierend over de dag) toe te passen.
• Taak 2.Selectie van fotoselectieve materialen en test van deze materialen op gewassen. Met de kennis uit taak 1 wordt gekeken in hoeverre het aanpassen van het spectrum van het zonlicht (overdag) gebruikt kan worden om de lichtbenutting van het zonlicht en het lamplicht te verbeteren. Dit kan door stimuleren van de bladstrekking (meer lichtonderschepping) of een groei en bloemaanleg (kortere teeltcyclus, dus hogere lichtbenutting). In overleg met de fabrikanten van schermen, folies en tijdelijke coatings worden de specificaties voor de fotoselectieve materialen opgesteld, worden monsters van deze materialen gemaakt en wordt de spectrale samenstelling van het licht onder deze materialen getest in kasafdeling met verschillende kleine ‘kasjes’(kas in kas) in combinatie met led belichting.

Het project wordt mede gefinancierd door de WUR Club van 100 (€ 150.000)