Project ‘Zonder emissie naar hoge transmissie’ biedt perspectief voor energiebesparing

Bram van Breugel (WUR)

Vanuit een energiebesparend perspectief moet de kasomhulling een zo hoog mogelijke lichtdoorlatendheid hebben om maximaal gebruik te maken van gratis zonne-energie. Goede isolerende eigenschappen zijn nodig om warmteverlies vanuit de kas te voorkomen. Antireflectie coatings (AR) verhogen de lichttransmissie, emissiearme coatings (low-e) verminderen het warmteverlies. De gangbare low-e coatings verlagen echter de licht transmissie en hebben een beschermende atmosfeer nodig om degradatie te voorkomen, waardoor low-e coatings standaard alleen in dubbel glas worden toegepast. Dat waren de uitdagingen binnen het project ‘Zonder emissie naar hoge transmissie’.

Het doel van dit project was om low-e en antireflectie eigenschappen te verenigen in een enkele coating waardoor het verhogen van de lichttransmissie en vermindering van het warmteverlies wordt gecombineerd. Dit levert een duidelijke energiebesparing op.

Energiebesparing hoger
De energiebesparing van het nieuwe lage emissie glas met AR coating is berekend met de computermodellen KasPro en Intkam. Hierbij is gekozen voor een onbelichte teelt van tomaten in een standaard Venlo type kas in het Nederlandse klimaat. Als referentie situatie is gekeken naar de huidige beste stand van de techniek, een dubbelzijdig AR gecoat enkel glas met een hemisferische PAR transmissie van 90% en een emissiefactor van 86% wordt hierbij als high performance kasdekmateriaal verondersteld. Dit werd vergeleken met glazen met een medium en lage emissiefactor.
Indien het nieuwe lage emissie glas met AR coating zou worden vergeleken met traditioneel tuinbouwglas, wat tot nu toe nog het merendeel op Nederlandse tuinbouwkassen is, zou de energiebesparing naar verhouding hoger zijn en het een lichtwinst en daarmee verhoogde opbrengst opleveren. Dit geldt ook voor de hieronder beschreven prototypes.

Experimentele schaal
In dit project is een prototype glas op experimentele schaal gerealiseerd waarmee een hemisferische PAR transmissie van 88.6% en een emissiefactor van 31% is gerealiseerd. Voor deze teelt kan met een kasdek met deze eigenschappen het energieverbruik worden gereduceerd met 17%. De productie zal echter ook 1.8% lager uitvallen in vergelijking met high performance glas.
Parallel aan de ontwikkeling op experimentele schaal heeft Asahi Glass Company een prototype glass op industriële schaal gerealiseerd (met spray pyrolyse) waarmee een hemisferische PAR transmissie van 86% en een emissiegraad van 16% wordt bereikt. Voor de modelteelt betekent dit een gereduceerd energie verbruik van 22% en een productie vermindering van 4.4% waarvan 3.2% wordt verklaard door het verschil in hemisferische PAR transmissie en 1.2% door een lagere CO2 concentratie in de zomermaanden.

Productverbetering
De ontwikkelde prototypes laten zien dat low-e eigenschappen verenigd kunnen worden met een AR coating. Dit hoeft maar beperkt invloed te hebben op de PAR transmissie. Gekeken naar de economische balans van de teelt is er met de eigenschappen van de huidige prototypes een netto-meerwaarde en dus investeringsruimte voor het toepassen van low-e AR gecombineerde coatings. Zelfs voor de huidige prototypes vergeleken met het beste nu beschikbare high performance referentie glas. Low-e AR gecombineerde coatings bieden hiermee een interessant perspectief voor telers die op zoek zijn naar een business case waarin energieverbruik op een economische manier kan worden gereduceerd.

Voor de toekomst is de verwachting dat de ontwikkeling van glas met low-e en AR coatings perspectief biedt voor de teler om nog meer energie te kunnen besparen. Verdere productverbetering door commerciële partijen is in de komende periode zeker mogelijk.

Meer nieuws licht