32% energiebesparing zonder problemen haalbaar
Sinds oktober 2016 loopt het onderzoek “Maximale daglichtbenutting voor minimale belichting Phalaenopsis”. Het wordt uitgevoerd door Plant Lighting. Vorig jaar is in klimaatkamers aangetoond dat 32% bespaard kan worden op elektra zonder productieverlies. Het doel van het nu lopende onderzoek is tweeledig: (1) onderzoek naar nog verder gaande besparing in de klimaatkamers van Plant Lighting en (2) aantonen of de 32% besparing zonder problemen haalbaar is in een kas. Het laatstgenoemde onderdeel vindt plaats in twee onderzoekskassen van Ter Laak Orchids.
Stand van zaken klimaatkamer-proef bij Plant Lighting
De planten in de klimaatkamers ondergaan drie verschillende behandelingen, waarbij de elektrabesparing oploopt tot 43% ten opzichte van een praktijksituatie. Per behandeling zijn twee klimaat-units van netto 2 m2 ieder gevuld met 100 planten van het ras ‘Sacramento’ (200 planten per behandeling). Het daglicht in de winter wordt gesimuleerd met kunstzonlicht en aangevuld met verschillende strategieën SON-T-belichting. De planten waren bij start (week 42) 14 weken oud en gaan in week 4 de koeling in. Kort daarna wordt gemeten wat de effecten van de verschillende belichtingsbehandelingen op CO2 opname per etmaal en lichtbenutting zijn. Eind mei worden het aantal bloemtakken, bloemen en de algehele plantkwaliteit beoordeeld.
Stand van zaken kas-proef bij Ter Laak Orchids
In de kasproef bij Ter Laak Orchids staan sinds week 42 vier rassen in twee proefkassen van ieder 80 m2 (43m2 netto): Sacramento, Donau, Las Palmas en Jewel. De planten waren toen 8-10 weken oud. In de controlekas wordt 16 uur per etmaal voluit belicht met SON-T (1.00 - 17.00 uur). In de ‘besparingskas’ wordt de SON-T in de vroege ochtend en in de namiddag gedimd tot 30 µmol/m2/s. Ook wordt 2 uur later gestart met belichten en 2 uur langer (gedimd) doorbelicht. Dit omdat vorig jaar bij ‘Sacramento’ bleek dat de verwerking van CO2 uit malaat tot assimilaten ruim een uur na start belichten pas begint en dan slechts 9 à 10 uur voortduurt. In die periode moet dus ‘de lichtsom’ worden behaald. Door later te starten met belichten en wat langer door te gaan wordt beter geprofiteerd van het gratis daglicht op ‘de uren dat het telt’. Immers, bij vroege start belichting om 1.00 uur is het malaat al rond de middag op, nog voordat de zon het hoogste punt heeft bereik.
Een spannende vraag is of het ritme van lichtbenutting wel hetzelfde is voor verschillende rassen. Dat is een voorwaarde voor praktijktoepassing van de dim-strategie in een teelt met zoveel rassen bij elkaar. Fotosynthese-metingen uitgevoerd in de opkweek laten zien dat dat in grote lijnen wel het geval is voor de vier rassen in de proef. In beide kassen groeien de planten goed en op het oog is er na 13 weken opkweek (week 3) nog niet heel veel verschil te zien. Dat is dus goed nieuws. In week 9 gaan de planten de koeling in en in de zomer zal blijken of de besparende belichting daadwerkelijk een even goede kwaliteit oplevert.
Het project wordt gefinancierd door de gewascoöperatie Potorchidee het programma Kas als Energiebron. Dit is het innovatie- en actieprogramma van het ministerie van Economische Zaken en LTO Glaskracht Nederland.
Lees via onderstaande link meer over dit project.
