Leliebroei op weg naar fossielvrij

Beschrijving

Doel:

Het uiteindelijke doel is om tot een nieuw teeltconcept voor de leliebroei te komen dat geen fossiele energie meer vraagt. In dit project wordt kennis ontwikkeld waarmee de eerste drie/vier weken van de teelt in een meerlagensysteem toegepast kan worden.

Toelichting:

Om de lelieteelt fossielvrij te krijgen moeten ten eerste de behoefte aan elektra en warmte beperkt worden. Dit betekent zoveel mogelijk gebruik natuurlijk daglicht en led belichting v.w.b. elektra. Voor warmte betekent dit zoveel mogelijk isoleren (schermen) met bijbehorende ontvochtiging. Voor de lelieteelt liggen er kansen omdat gedurende de eerste kasweken de licht- en warmtebenutting erg inefficiënt is. Er is nog weinig bladoppervlakte, waardoor vooral de grond belicht wordt en een groot kasvolume verwarmd moet worden zonder dat er veel gewas in staat. Bij teelt in kisten is de assimilatenbehoefte laag gedurende de eerste 4 weken na plaatsing van de kisten in de kas, volgend op de voortrek in de cel en kan de belichting beperkt worden. Door dit in een meerlagensysteem in een bestaande kas te doen kan er ca. 10 m3/m2 aardgas bespaard worden. De uitdaging in een voorbroeifase met LED-belichting is te sturen op voldoende bloeisnelheid, beperking van stengelstrekking en voldoende bladspreiding.

Aanpak:

• Op basis van literatuuronderzoek en kennis van betrokken onderzoekers wordt een aantal kansrijke belichtingsstrategieën ontwikkeld voor teelt van lelies onder LED.
• De strategieën worden getoetst in de klimaatcellen: Gedurende 3 à 4 weken in 4 tot 5 teeltronden worden verschillende rassen lelie ‘voorgebroeid’ onder de verschillende be-lichtingsomstandigheden (intensiteit, spectrum en daglengte). Het doel is de minimaal benodigde lichtintensiteit (= minimale energieverbruik en investering) en het ideale lichtspectrum te identificeren. Er zijn 6 behandelingen per ronde mogelijk.
• Na de voorbroei worden de kisten met voorgebroeide lelies verder afgebroeid in een proefkas van Delphy IC, waarin al een controle-teelt staat van dezelfde partij bollen als gebruikt in de voorbroei-fase. De ontwikkeling van het gewas wordt gemonitored. Teeltduur en takkwaliteit worden gemeten.
• Mits na voorbroei een goede kwaliteit lelie kan worden gebroeid zonder veel vertraging, worden in het rapport aanbevelingen gedaan voor inpassing van de opgedane kennis in een energiezuinig teeltconcept.

Medefinanciering 17.000,- door gewascooperatie lelie.

Resultaten

Een aparte voorbroeifase onder LED-belichting biedt kansen voor de lelieteelt. Als een lage lichtintensiteit gedurende de voorbroei voldoende is, kan fors worden bespaard op elektra. Bij een meerlagenteelt geldt dat ook op warmte en op ruimte. De effecten van LED-belichting gedurende een daglichtloze voorbroeifase zijn afgelopen winter onderzocht. Daarbij is ook het effect daarvan op gewasontwikkeling en de eindkwaliteit na afbroei in de kas bekeken.