Lichtbenutting Phalaenopsis optimaliseren

Sander Hogewoning (Plant Lighting B.V.)

De afgelopen jaren is al het nodige ontdekt over hoe een Phalaenopsis met licht omgaat. Omdat het een CAM-plant is gaan de processen heel anders dan bij de meeste andere tuinbouwgewassen. Een CAM-plant kent vier fases:

  • Fase 1: Nacht. Opname CO2 dat wordt opgeslagen als malaat.
  • Fase 2: Vroege ochtend. CO2 opname.
  • Fase 3: Overdag. Huidmondjes dicht. Vrijkomend CO2 uit malaat wordt met licht omgezet in suikers (=fotosynthese).
  • Fase 4: Namiddag. CO2 opname.

Eerder onderzoek van Plant Lighting liet zien dat in fase 2 en 4 bespaard kan worden op belichting, omdat het CO2 dat dan wordt opgenomen grotendeels toch als malaat wordt opgeslagen. Lampen kunnen dan worden afgeschakeld of uit bij voldoende daglicht. Helemaal geen licht bleek overigens af te raden. In fase 3 moet Phalaenopsis dus het meeste licht krijgen. Veel licht in een korte periode (fase 3 duurt vaak 9 à 10 uur) is vooral in de winter een uitdaging. Een zo goed mogelijke benutting van het schaarse daglicht helpt dan.

Tot nu toe is onbekend hoe Phalaenopsis gedurende die fase 3 licht optimaal benut. Voor lichtbenutting moet CO2 vrijkomen uit malaat. Maar hoe verloopt dat proces? Wordt malaat continu in eenzelfde tempo afgebroken? Komt het proces geleidelijk op gang? Of is de lichtintensiteit de factor die het tempo van afbraak bepaalt? En hoe gaat de plant om met een tekort aan licht? Kan dat later op de dag of zelfs een volgende dag nog worden gecompenseerd of niet?

Deze vragen moeten worden beantwoord in het nu lopende onderzoek “Belichten Phalaenopsis op plantbehoefte”. In de klimaatkamers van Plant Lighting wordt Phalaenopsis geteeld onder verschillende belichtingsregimes en wordt gemeten hoe de malaatopbouw en afbraak en de lichtbenutting daarop reageren. Met deze kennis kunnen telers licht effectiever benutten. Uit de eerste metingen blijkt dat een verandering in licht per direct een groot effect heeft op het patroon van malaatafbraak, en opbouw voor de volgende dag.

Voor praktische toepassing van deze kennis is het ook belangrijk dat telers weten wanneer het malaat in de bladeren op is. Daaraan wordt door Plant Lighting en sensoren-bedrijf Sendot gewerkt in het onderzoek Hortisensor: regeling belichting, schermen en CO2 op behoefte. Doel is een sensor te ontwikkelen waarmee dit live in de kas kan worden gemeten.

Dit onderzoek wordt gefinancierd door Kas als Energiebron en de gewascoöperatie Potorchidee. Kas als Energiebron is het innovatie- en actieprogramma van LTO Glaskracht Nederland en het ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit.

Lees meer over dit onderzoek via onderstaande link.

Meer CO2 nieuws